ˆ ˆŠ Œ ˆ ˆ Œ ƒ Ÿ Ä Ö±μ,.. Ê ±μ Î. Ñ Ò É ÉÊÉ Ö ÒÌ ² μ, Ê. ƒ ˆŸ ˆ ˆŸ ˆ ˆŠˆ Œ ˆ. ˆ Š ˆ ˆŠˆ ˆ Š - Š ˆ Ÿ 639

Transcript

1 ˆ ˆŠ Œ ˆ ˆ Œ ƒ Ÿ Ä708 š ˆ ˆ ˆ Ÿ ˆ ˆ Š ˆŒ œ ˆ ˆŠ Œ ˆ.. Ö±μ,.. Ê ±μ Î Ñ Ò É ÉÊÉ Ö ÒÌ ² μ, Ê ˆ 633 ƒ ˆŸ ˆ ˆŸ ˆ ˆŠˆ Œ ˆ. ˆ Š ˆ ˆŠˆ ˆ Š - Š ˆ Ÿ 639 ˆ ˆŸˆ Œ Š ˆŒ œ ˆ ˆŠ ˆ 661 ˆŸˆ μ ÒÌ ² μ ÖÌ LHC. ± ³ ÉÒ ATLAS CMS 662 ˆŸˆ μ ³ μ É μ Ë ± ˆŸˆ Ë ± ˲ μ. Šμ Ò μ ± 665 μ μ Ë ± NICA Å Ê ÊÐ ˆŸˆ ²ÖÉ É ±μ Ë ± 674 ÉÖ ²ÒÌ μ μ 676 ˆŸˆ ² μ ÖÌ É Ê±ÉÊ Ò Ê±²μ μ μ μ Š 677 Î ˆŸˆ Ë ± Éμ³ μ μ Ö Éμα Ö Š 681 Î ˆŸˆ μ ² É Ë ± ±μ μ μ μ μ ÉμÖ Ö ³ É 681 Š ˆ 683 ˆ Š ˆ 684

2 ˆ ˆŠ Œ ˆ ˆ Œ ƒ Ÿ Ä708 š ˆ ˆ ˆ Ÿ ˆ ˆ Š ˆŒ œ ˆ ˆŠ Œ ˆ.. Ö±μ,.. Ê ±μ Î Ñ Ò É ÉÊÉ Ö ÒÌ ² μ, Ê μ² ²μ Ó 60 ² É μ Ö μ μ Ö Ñ μ μ É ÉÊÉ Ö ÒÌ ² μ Ê Å ³ Ê μ μ ³ É ²Ó É μ μ Í, ÊÐ ² μ Ö μ ² É ËÊ ³ É ²Ó μ Ë ± Ô² ³ É ÒÌ Î É Í, Éμ³ ÒÌ Ö ±μ μ μ μ μ ÉμÖ Ö Ð É. μ μ²óïμ μî Ó Ê²ÓÉ É Ò ÊÉÓ. ² μ ²Ö ÊÉÓ Ö, É μ É Ö Ö μ, ÎÉμ ³ Ê μ μ ÉÓ ³ μ μ ² μ- μ ÉÓ ² μ Å É Ö Ê Ï μ μ É Ö ( μì Ö) ËÊ ³ É ²Ó μ ʱ. Éμ ²Õ μ± ²μ Ó μ μ μ ±ÉÊ ²Ó Ò³ Ô± ³ É ²Ó μ μ ² - É ² μ. μ μ μ μ ± ɱμ μ μ Ö Ï Ì Ê²ÓÉ Éμ, μ É ÊÉÒÌ ˆŸˆ, ² μ Òɱ ²Ö ÊÉÓ Ê ÊÐ ( 7Ä10 ² É) μ± - ÉÓ ³ Éμ ˆ É ÉÊÉ Ï Ï Ì Î Ë ± Ô² ³ É ÒÌ Î É Í Å ËÊ ³ É ²Ó μ μ ² É μ ³ μ μ É É μ Ö. ÉμÉ ²Ö Ê ÊÐ μ²μ μ μ μ μ μ μ É ³ ³. In 2016 the Joint Institute for Nuclear Research in Dubna, an international intergovernmental organization in the ˇeld of fundamental physics of elementary particles, atomic nuclei and condensed matter, celebrated 60 years since its foundation. A rather long and very effective route of development was fulˇlled, looking back at which it becomes clear that internationality and multidisciplinarity of scientiˇc research is the guarantee of successful development (and preservation) of fundamental science. This observation was especially relevant in the experimental ˇeld of research. In the review, based on a brief description of the most important results achieved at JINR, an attempt was made to look (7Ä10 years) into the future and to foresee the Institute's place in solving the important modern problems of elementary particle physics, which is the most fundamental ˇeld of modern natural science. This glance into the future is full of reasonable optimism. PACS: r ˆ ˆ ² μ Ö μ Ö μ Ë ± Ò² Î ÉÒ μ Ò ² - ±μ É Î É μ μ Ò μ Í É μ ʱμ μ É μ³ ± ³ ± ˆ.. ŠÊ Î Éμ ± ²μ³ É Ì μé Œμ ± Ò Ê μ²

3 634 ŸŠ.., Š ˆ Ì μí ±²μÉ μ ( ÌÊ) Ì μë μé μ ( Ê) Å Ò Ê ±μ É ² Ê Ò Î ²μ Ó É μ É ²Ó É μ ± Ê Ï μ Éμ ³Ö Ê ±μ É ²Ö Å Ì μí ±²μÉ μ (. 1, ÌÊ), ±μéμ Ò Ò² Ê Ï μ ÊÐ ± ³ μ ʱμ μ É μ³ Œ. ƒ. Œ Ð Ö±μ.. ² μ Ò² ²μ Ò μ μ Ò μ ³ μ Ë ± Ô² ³ É ÒÌ Î É Í Ò μ± Ì Ô [1, 2]. Ì μí ±²μÉ μ Ò² μ ˆ É ÉÊÉ Ö ÒÌ μ ² ³, Ò μ Éμ Ö Ö ÒÌ μ ² ³ ³... ² μ [3] μ ʱμ μ É μ³. ˆ. ± ² Î ²μ Ó μ ±É μ μ²óïμ μ Ê ±μ É ²Ö μéμ μ Å Ì μë μé μ (. 1, Ê) Ò² μ μ ² ±É μë Î ± Ö ² μ Éμ Ö, Ò μ Éμ Ö Ë ± Ò μ± Ì Ô ³.. ˆ. ± ². Œ. ² [4]. É ² μ Éμ μï² μ É Ñ μ μ É ÉÊÉ Ö ÒÌ ² μ ( ˆŸˆ) Å μ ³ É ²Ó É μ ÊÎ μ μ Í

4 ˆŸˆ Š ˆŒ œ ˆ ˆŠ Œ ˆ 635 μí ² É Î ± Ì μ Ê É [5]. μ ² Ï μ μ Ñ μ μ É ÉÊÉ Ò²μ μ μ 26 ³ É É É ²Ö³ É ²Ó É 11 É -ÊÎ É ² μ Éμ Ò μ± Ì Ô ˆŸˆ ( ±Éμ. ˆ. ± ² ) μ ÉμÖ² Ö Ê Ï Ò Ê ± Ì μë μé μ, ³ Î ² Ó Ë Î ± Ô± ³ ÉÒ. Ò² μ Ò É μ Ò Í ² μ Ò ² μ Éμ : μ Éμ Ö Ö ÒÌ ±Í ( ±Éμ ƒ.. ²ß μ ), μ Éμ Ö É μ μ Ë ± (ˆ. Œ. ±) μ Éμ Ö É μ É Î ±μ Ë ±, ±μéμ ÊÕ μ ² ².. μ μ²õ μ. μ Éμ Ö ÒÌ ±Í Î ²μ Ó É μ É ²Ó É μ ³μÐ μ μ Í ±²μÉ μ ²Ö Ê ±μ Ö ÉÖ ²ÒÌ μ μ, μ Éμ É μ μ Ë ± ʲμ Ó É μ É ²Ó É μ Ê ± ²Ó μ μ ³ Ê²Ó μ μ ±Éμ Ò É ÒÌ É μ Ì. É Ê É μ ± Ò² Ò É ˆŸˆ Ò² μ μ Éμ Ö ÒÎ ² É ²Ó μ É Ì ± Éμ³ É Í ( Ò μ Éμ Ö Ëμ ³ Í μ ÒÌ É Ì μ²μ ) Ò² μ μ μ Éμ Ö Í μ μ μ²μ ( ³., ³, [6Ä8]). Š Ö ² μ Éμ Ö ˆŸˆ É ²Ö É μ μ μ² μí Ò ÊÎ μ ² μ É ²Ó ± É ÉÊÉ (. 2) ± ± μ Î ² μ É, É ± μ μ² Í ² μ μ³ê ±É Ê Ï ³ÒÌ Î. μ Ö Ñ Ò É ÉÊÉ Ö ÒÌ ² μ Å ÔÉμ ³ Ê μ Ö ³ É ²Ó É Ö μ Í Ö 18 É (. 3), ±μéμ μ ÊÉ Ö ËÊ ³ É ²Ó Ò ² μ Ö μ Ë ± Ô² ³ É ÒÌ Î É Í, Éμ³ ÒÌ Ö ±μ μ μ μ μ ÉμÖ Ö Ð É ( ³., ³, [9, 10]). ±²ÕÎ Ò É ± μ ² Ï Ö μ μé Ê Î É ˆŸˆ ƒ ³, μ Éμ ˆŸˆ Å μ² μí Ò ÊÎ μ- ² μ É ²Ó ± É ÉÊÉÒ

5 636 ŸŠ.., Š ˆ ² É -ÊÎ É Í ˆŸˆ, ˆÉ ², μ- Ë ± ±μ Ê ² ±μ,. Ò Ï ³ Ê- ±μ μ ÖÐ ³ μ μ³ Ö ²Ö É Ö Šμ³ É É μ² μ³μî ÒÌ É É ² - É ²Ó É É -ÊÎ É Í. μ ²Ö É Õ ÖÉ ²Ó μ ÉÓ ˆŸˆ. - ÔÉμ μ μ Ò É Ö Ê±μ μ É μ ˆ É ÉÊÉ [7]. μï Ï 60 ² É ³ μ μ ³ ²μ Ó ³. É μí ² É Î - ±μ μ μ Ê É, Í Ï ±μ μ μ μ μ, μ É Ô±μ μ³ Î - ±μ ³μ μ³μð, ² ±μ É Ò μ ³ μ É ± μõ Å ÔÉμ, Ê ²μ μ, μé ²μ Ó ˆ É ÉÊÉ. ±μ ²μ Ò 90-. XX. ˆŸˆ Ò ÉμÖ² ² μ Ö Ê ² Ö³ ³ μ Ì ÒÌ ÊÎ ÒÌ μ Ê - É ÒÌ ÖÉ ². Š ± Ï É. ƒ. Š ÒÏ ±, ÊÕ μî Ó Ò ² μ²ó ²Ó μ μ ÉÓ ³Ê μ ÉÓ μ É ² ˆŸˆ, É Í μ ÊÎ ÒÌ Ï±μ², Ò μî Ï Ê μ Ó μ μ ³ÒÌ ² μ, Ê ± ²Ó Ö ÊÎ Ö, ³μμÉ μ ÉÓ É Ö μ ÉÓ Ê± Ò μ±μ± ² Ë Í - μ μ μ ±μ²² ±É μé Ê ±μ ˆ É ÉÊÉ [7]. μ Ö ˆŸˆ Å ³ μ É Ò ÊÎ Ò Í É, Ê ± ²Ó μ ÉÓ ±μ- Éμ μ μ μ Éμ É Éμ³, ÎÉμ ÔÉμ, μ ²Ê, É Ö ÊÎ Ö μ Í Ö, Ê 60 ² É ³μ³ Ò μ±μ³ ³ Ê μ μ³ Ê μ Ê Ï μ μ μ ÖÉ Ö ËÊ ³ É ²Ó Ò ² μ Ö Í É μ Ï μ±μ³ ±É ±ÉÊ ²Ó- ÒÌ ÊÎ ÒÌ ² [11]. É É ²Ó μ, ˆŸˆ Å ÔÉμ μ Ö Ö Ö Ë ± ÌÉÖ ²ÒÌ Ô² ³ Éμ É Ò³ Ó ³ μ É μ μ³ É ²Ó μ É μ Ò³ Ô² ³ É ³ μ Î ±μ É ³Ò Œ ², Í μ Ö Ö Ö ±- É μ ±μ Ö μì ³ Ö, Ë ± μ ÒÌ ³ É ²μ ±μ μ μ μ μ ÉμÖ Ö Ð É, ËÊ ³ É ²Ó Ò ±² Ò μéò É μ ³, Ë ± Ô² ³ É ÒÌ Î É Í Ì Ò μ± Ì Ô, Í μ Ö É - Ö Ë ± É μë ±, É μ É Î ± Ö ³ É ³ É Î ± Ö Ë ±, ³Ò μ ³ Ò Ëμ ³ Í μ μ-±μ³³ê ± Í μ Ò ±μ³ ÓÕÉ Ò É Ì μ²μ-

6 ˆŸˆ Š ˆŒ œ ˆ ˆŠ Œ ˆ 637, μ Ö ³ Éμ ± É Ì ± Ô± ³ Éμ, μ μ²μ Ö, É ±, μë ±, ÊÎ μ-³ Éμ Î ± ±² Ò μéò μ μéμ μ ( μ - μ ) É É.. μ ÔÉ ² μ Ö μ³ ³μ μ ± Ì É -ÊÎ É Í ˆŸˆ μ²- μí μ μ ² Î Ò ÊÎ Ò É Ë ±, É ±μ ³ ±. μôéμ³ê ÊÎ Ò É Ò ÊÎ Ö μ² É ± ˆŸˆ μ É ÖÕÉ Ö - ² ±μ ³± μ Ò ³ ÕÉ É É ²Ó μ ²μ ²Ó Ò Ì ±É. Ó ³ ± ³ ²Ó μ Ï μ±μ ±É ± ² Ê É Ö É Ò Í Ê± ² É μ Ò ( ³., ³, [12, 13]). μ μ ³ ³ ±μ É Ê±É μ É É μ ËÊ ³ É ²Ó μ É, ³ Ê μ μ É ³Ê²ÓÉ Í ² μ É μ μ ³ÒÌ Ê ² μ- Å ÔÉμ É Î É, ±μéμ Ö ÊÐ É μ μé² Î É ˆŸˆ μé μ ±μ μ Í Ö ÒÌ ² μ Å ( ³., ³, [14,15]. 4),, ² Ê É ÉÓ, μ ² ³Ö É ± ÖÉ ±Ê ² Î ÊÎ - ÒÌ Éμ²Ó±μ É μ Ò. Š ± É μ, ³ μ ²Ê ËÊ ³ É ²Ó μ É ÊÎ ÒÌ ² μ μ μ ± É μ μ Å μ Ï μ μ Ò Ö, É Ì μ²μ, ³ É - ²Ò, μ Ò É.. ʲÊÎÏ É Ö, ±μ Î μ³ Éμ, ± Î É μ μ μ ÉÓ. Œ μ μ² É ÕÕ É ²Ó μ ÉÓ Ê Ï μ ÊÎ μ- ² μ É ²Ó ±μ μéò μ Î ÕÉ μ ÉÒ μ ÒÉ Ò μ± Ö ± ² Ë ± Í Ö μ² É ². Š ± ² É μö ²Ö É Ö μ ³μ μ ÉÓ μ² ÔËË ±É μ Î ³μ²μ μ³ê μ±μ² Õ ÊÎ ÒÌ μ, É ± É Ê É Ö μ ÒÎ - Ò μé Í ² ÊÎ μ- ±² μ μ Í μ μ ÖÉ ²Ó μ É Ï μ±μ³ ±É μ ³μ ÒÌ ³. É É μ, ÔÉμ ² É ˆŸˆ ² ± É ²Ó Ò³ ²Ö ³μ²μ ÒÌ - ² μ É ² ÒÌ Í μ ²Ó μ É Å ± Ò ³μ É É ²Ö Ö É μ ²μ ³μ Ò μ±μ ÊÎ μ Î ³μ É. ˆ ÔÉμ³ É Ö Ê Ï μ μ Ê ÊÐ μ É Ö ˆŸˆ. μ ³ ÒÌ ÊÎ ÒÌ ² μ ÖÌ, ±μ μé Ô± ³ É μ μ ʲÓÉ É μ μ μìμ ÖÉ ÖÉ ² É Ö, ³Ê²ÓÉ Í ² μ ÉÓ μ - Î É μ ÉμÖ É μ μ²êî μ ÒÌ ÊÎ ÒÌ Ê²ÓÉ Éμ μé Ê ± ³ ˆŸˆ. Ö Ò É μ μ ² Ö ² μ μ μ μ - Ð μ ²Ö Ì É É Í μ É μé μï Ö ± μé, μ μ É ³² Ö ± ËÊ ³ É ²Ó Ò³ Ö³, μ ÉμÖ μ μ μ ³ μ ÒÉμ³, μ μ Ê μ ³, Ö³ Å ³± Ì μé± ÒÉμ μ ³ Ê μ μ μ μé Ê Î É, μ Ìμ - ³μ ÉÓ μ Ö É ²Ó μ ÉÓ ±μéμ μ μ Î ²Ó μ Ò² μ μ μ μ² - ÕÐ Ì μ±ê³ É Ì ˆŸˆ [10]. ÒÉ μï Ï Ì É Ê ÒÌ ² É ²μ ± É Ö Ê± μ± Ò ÕÉ, ÎÉμ ²Ö Ê Ï μ μ Ê ÊÐ μ ˆŸˆ μ Ìμ ³μ μ ÉÓ Ö μ Ò - ³ ³ Í Ò ËÊ ³ É ²Ó μ É, ³ Ê μ μ É ³Ê²ÓÉ Í ² - μ É ÊÎ ÒÌ ² μ.

7 638 ŸŠ.., Š ˆ ² É -ÊÎ É Í μ ±μ μ Í Ö ÒÌ ² μ Å ( ÌÊ). ³ É ±μ²² LHC Å ² μ ³ÎÊ Ò ( Ê) Ö 60-² É ³ Õ ² ³ ˆŸˆ É ²Ö É Ö Ê³ É Ò³ μ Ê ÉÓ ÉμÖÐ ³ μ μ μ²ó Î ÔÉμ μ É ÉÊÉ μ ³ μ Ë ± Ô² ³ É ÒÌ Î É Í Éμ³ μ μ Ö, μ É μ μ μ ³ Ô± ³ É ²Ó ÊÕ μ É ²ÖÕÐÊÕ ² μ.

8 ˆŸˆ Š ˆŒ œ ˆ ˆŠ Œ ˆ ƒ ˆŸ ˆ ˆŸ ˆ ˆŠˆ Œ ˆ. ˆ Š ˆ ˆŠˆ ˆ Š - Š ˆ Ÿ ± Ô² ³ É ÒÌ Î É Í Å Ê± μ ³ÒÌ ËÊ ³ É ²Ó ÒÌ ±μ- Ì μ Ò. Ê ³ É ²Ó μ ÉÓ ²μ ³μ μ μ μ É - É Ö μé É Ê±ÉÊ Ò ³ ²ÓÎ Ï Ì Î É Í ³ É μ É μë Î ± Ì ³ - ÏÉ μ ±μ ³μ. ˆ ÊÎ ³ ÒÌ Ð ÊÉ Éμ³ ÒÌ Î É Í É ±²ÕÎ ± μ ³ Õ ±μ μ, ±μéμ Ò Ê ²ÖÕÉ ² μ. μ ÔÉ ³ Î ³ Ë ± Ô² ³ É ÒÌ Î É Í, Ö ²ÖÖ Ó μ μ μ μ ³ μ É μë ± ±μ ³μ²μ, ³ É Í É ²Ó μ ³ Éμ ÊÉ μ ± μ- Ï μ μ ÒÌ, ±μéμ ÒÌ μ ³μ μ É ÉÓ ²Ó Ï ³μ É Î ²μ ± μ μ. ˆ³ μ ÔÉμ μ² ËÊ ³ - É ²Ó μ μ ² É, μ ²μ ³ Ê μ μ É ±μ μ, ²μ μ μ³ Ò μé Í ² μ ÒÌ μé± ÒÉ [16], μ μ ÒÌ, ± ± μ± Ò É μ ÒÉ, ± ²Ó μ ʲÊÎÏ ÉÓ ± Î É μ. ±μ Í, ± ± μ Ö ³ Éμ μ²μ Ö, É ± Ê - ± ²Ó Ö μ ³μ μ ÊÉ μ Ö Ë ± Ô² ³ É ÒÌ Î É Í μ ³ ÊÉ É ³ μ μ Ð ÕÉ É ³Ê² ÊÕÉ É Ì Éμ μ μ - ³ μ μ É É μ Ö. É É Î ± Ö Í ²Ó μ É μ Ë ± Ô² ³ É ÒÌ Î É Í ( ³ É É μë ±μ ±μ ³μ²μ ) μ Éμ É Ëμ ³ μ μ μ μ μ μ Ë - Î ±μ μ ³ μ μ Ö, ² Ï μ μ μ É É±μ μ ³ μ É É- μ ³μ ² ² ÒÌ, Ô² ±É μ³ É ÒÌ ²Ó ÒÌ ³μ É ( ³., - ³, [17Ä20]), ±μéμ Ö, μõ μî Ó, É ²Ö É μ μ Ò ÕÐ Ö μ É Î ²μ Î ±μ ³Ò ² [21, 22]. μ É ³ Éμ³Ê ²Ê É μé- ± ÒÉ μ ² μ μ É ÕÐ μ Ô² ³ É É É μ ³μ ² Å μ μ [23, 24] (. 5, Ê), É ± Í μ μ μ ³ μ μî ² - ÒÌ ÒÌ Ô² ±É μ ² μ³ ³ ÏÉ Ô μ²óïμ μ μ μ μ ±μ²- ² LHC ( ³., ³, [25Ä29]). É É Ö ³μ ²Ó, μ É μ Ö ³± Ì ± Éμ μ É μ μ²ö, μ ² - μ μ μ Ò É Î É ÍÒ (. 5, ÌÊ) ± ± μ Ê Ö μ², μ - μ ÒÌ μμé É É ± ² μ μî μ ³³ É SU(2) L U(1) SU(3), ±μéμ Ö μ μ Î μ μ ²Ö É Ì ±É ³μ É Ö ³ Ê ÔÉ ³ μ²ö³ (Î É Í ³ ). Ï Ô² ³ É É É μ ³μ ² Å Í - Ë Î ±μ ± ²Ö μ μ², μ ÖÐ ± μ É μ³ê ÊÏ Õ SU(2) L U(1) ³³ É (³ Ì ³ ) ± μ ± μ Õ ³ Ê ± ² - μ μî ÒÌ W ± -, Z 0 - μ μ μ, ± ±μ ² Éμ μ Î É Ì ³μ É Ö μ² ³. ³ ³ É É Ö ³μ ²Ó ³μ É Î É ÉÓ Ö μ μé - μ Î μ ËÊ ³ É ²Ó μ É μ Å ± É μ μ μ μ μ ³ μ μ ³ μ μ Ö ( ³., ³, [25, 26, 28]). ² ÏÓ ±μô É Î ± ² ± ±μ -Éμ μ² ËÊ ³ É ²Ó μ É μ É Î ±μ ±μ Í Í, ±μéμ Ö

9 640 ŸŠ.., Š ˆ É ÍÒ, Ìμ ÖÐ É É ÊÕ ³μ ²Ó ( ÌÊ). Ò É Éμ² Í Å É μ±μ² Ö Ë ³ μ μ. ɱ ÒÉ μ μ (124,5 ƒô /c 2 ) μ μ Ê 4 ² Éμ ( Ê) Ê É μ μ μé ÉÓ Ì Ô É Î ± Ì ³ ÏÉ Ì, ±²ÕÎ Ö, - ³μ, É μ μ³ Î ± μ²óïμ ³ ÏÉ ³ Ò ² ± (10 19 ƒô ). É - É μ ³μ ² ³ É Ö ² Ï±μ³ ³ μ μ Ï Ì ³ É μ ÊÉ Ì μ ² ³. Î É μ É, μé ÊÉ É Ê É Ö μ μ ³ ³ Ì ³ ÊÏ Ö Ô² ±É μ ² μ ³³ É, É μ ÑÖ Ö ² Î Ö ³ μ É Ì μ±μ² Ë ³ μ μ [30] É ²Ó μ É ³ Ò μ μ ( μ ² ³ Ì ), É Í Ö μ² μ ÉÓÕ Ò É ÔÉμ ³μ ² É.. ( ³., ³, μ - É ²Ó μ³ ±Êʳ É É μ ³μ ² [25, 28, 31]).

10 ˆŸˆ Š ˆŒ œ ˆ ˆŠ Œ ˆ 641 ˆ³ É Ö É ± Ö Ô± ³ É ²Ó ÒÌ ÒÌ, ±μéμ Ò ³ É ÕÉ Ö ÉμÖÐ ³Ö ± ± ʱ Ö μ ÊÕ Ë ±Ê ³± ³ É É μ ³μ ². Õ μ ÒÎ μ μé μ ÖÉ ± ÕÕ ³ ²μ ÉÓ Ê² ÒÌ ( ² É μ Í ²- ²ÖÍ É μ) Î É ÒÌ ³, μ ÊÕ ³³ É Õ [32] Ê ±μ μ Ï ² μ (É ³ Ö Ô Ö), ±μéμ μ μ Ê μ μ³ Ò μ É Éμ± Ð É (É ³ μ ³ É ), É ± ±μ²ó±μ É ± - Ò ³ÒÌ Ë² μ ÒÌ μ³ ² (H μτ, B Kμ + μ, B D ( ) τν, B s φμ + μ, gä2.), ±μéμ Ò, μ ±μ, Ð μ É ÉμÎ μ μ μ μ Ò Ô± ³ É ²Ó μ ( ³., ³, [25, 26, 28]). μôéμ³ê ÊÉ μ Ö μ μ É μ Ô² ³ É ÒÌ Î É Í Å μ μ Ë Î ±μ ± É Ò ³ Å ² Ò³ ÉμÎ ± ³ Ï ÕÐ Ëμ ³ Í μ Ö Î É ÕÉ Ö [33Ä40]: Å Ö³μ μ ± μ μ Ë ± μ²óïμ³ μ μ³ ±μ²² LHC ( μö ² Ê ³³ É, μ μ² É ²Ó ÒÌ ³ μ É μ É É, μ ÒÌ ², μ ÒÌ Î É Í É..), Å É Ö Ë ± É μë ±, Å ÒÖ μ Ò É ³ μ ³ É É ³ μ Ô (±μ ³μ²μ Ö), Å Í μ Ò ² μ Ö (± ) ± Ì Ð ² Éμ μ μ μ, ÊÏ ÕÐ Ì (˲ μ ÊÕ) ³³ É Õ μ±μ² (±μ Ò μ ± μ μ Ë ± ). Ï Î μì Ö É μ ² ³ É Ê±ÉÊ Ò Ð É, Ï ±μéμ μ μ Ö É Ö ³± Ì ÉÊ É μ ± Éμ μ Ì μ³μ - ³ ±. É μ ² ³ Ò ²Ö ³ É Ö³μ μ μé μï Ö ± μ μ Ë ±, μ Ï μ Î ³μ É μ² μμé É É Ê É μé± ÒÉ Õ - ³μ μ μ Ë ±. Ö c ÔÉ ³ Ö ² Ö Î μ μ μ ÔÉ ±μ²² ÒÌ Ô± - ³ Éμ LHC (Run-II É..) μ Éμ É ÉÐ É ²Ó μ³ ² μ μ É μ- μ (. 6, ÌÊ) ³ É Ê É ²Ó μ μ μ± É ²Ó É - ² μ É ( ² ² μ É [41]) μ É É μ ³μ ² [25, 42Ä44]. Ï ÔÉμ Î Ö Ò ÕÉ μ Ö Ê ÊÐ ³ ² Ò³ Ô² ±É μ - μ É μ Ò³ ±μ²² ³ (CLIC, ILC, FCC-ee) Å Í μ Ò³ ³ Ï - ³ μ μ μ μ±μ² Ö ( ³., ³, [45Ä48]). Éμ Ö ² Ö Î Å μ²êî ÉÓ μé É μ μ μ ÊÐ É μ ( ² μé ÊÉ É ) μ μ Ë ± Ô - μ³ ³ ÏÉ Ô [49, 50], Î ³ μ μ Ò É ( μ Ò Ê²ÓÉ É ³ Run-I) Ó Ö Ô± ³ É ²Ó Ò³ μ μ μ ³ Ê ³³ É (. 6, Ê) [25, 26, 51Ä55]. μ± É ²Ó É μ ± ± É É μ É μ μ, É ± ÊÐ É μ - Ö μ μ Ë ± Ëμ ³, ± ³, Ê ³³ É Ê É μ³ Ò³ É Ê³Ëμ³ μ ³ μ Ë Î ±μ ³Ò ² Ê ²μ Ò³ μ ³ μ- Ö ±μ²² LHC. Ê μ Éμ μ Ò, É É μ ÉÓ ÔÉμ μ μ μ

11 642 ŸŠ.., Š ˆ ƒ² Ò Î LHC (Run-II): ² μ μ É μ μ É É μ ³μ ² ( ÌÊ) μ É Î É Í ³ ³ ²Ó μ Ê ³³ É Î μ Ï μ ³μ ² ( Ê) μ μ μ μ² μ μé ÊÉ É ± ± Ì-² μ Ô - ÒÌ ²μ μ- μ Ë ±, μ Ò ÕÐ Î É ²Ó μ ³ ËÊ ³ É Ê ³- ³ É, Ê ÊÉ É ²ÖÉÓ μ μ ²Ó Ï É ³Ê² ± μ ±Ê μ Ï μ ÒÌ ±μ Í Í μ É μ Ö μ μ ± É Ò Ë Î ±μ μ ³. É ÕÉ Ö, Ê ²μ μ, É ± ±ÉÊ ²Ó Ò³ Ê Î LHC (Run-II), É ± ± ± ² μ Ö É Ê±ÉÊ Ò Ê±²μ μ [26,29] Ô² ±É μ ² μ μ ±Éμ É É μ ³μ ² [25, 56], ÊÎ μ É ÉÖ ²ÒÌ [25, 57], μ μ μ- É Éμ, ± ±μ [58Ä61], μ ± ² μ μ ÒÌ ÔËË ±Éμ ÊÏ Ö - ³³ É ( ³., ³, [25]) É.. Í ²μ³, ÉÓ Ó Ò μ μ - Ö ÖÉÓ Ö Éμ, ÎÉμ μé ±μ²² LHC (Run-II ² ) μ² ÉÓ μ Ò, μ Ï μ μ Ò Ê²ÓÉ ÉÒ, ±μéμ Ò ³ ÖÉ Ï ²Ö ËÊ ³ É ²Ó ÊÕ Ë ±Ê ( ³., ³, [26, 28, 29]). μ³ ³μ Ï Ì Î LHC μ ² É Ë ± Ô² ³ É ÒÌ Î É Í μ Ö Í É ²Ó μ μ ² ³μ Ö ²Ö É Ö ÒÖ μ Ò É μ ( ³., ³, [29, 44, 62, 63]). μ ÔÉ ³ μ ³ ÕÉ Ö É ËÊ ³ É ²Ó Ò μ - É É μ, ±μéμ Ò μ ²ÖÕÉ Í Ë Î μ ÉÓ Ì ³μ É Ö: ±μ - ± É Ò Î Ö ±²ÕÎ É ²Ó μ ³ ²ÒÌ É ÒÌ ³ [64], Ì Ì Ö ( μ Ö μ±) [65] μ ³μ μ ÉÓ CP- ÊÏ Ö [63, 66Ä68], Ì ±É ³ Ï - Ö ( Ð Ö Ê Ê ), Î ²μ É ²Ó ÒÌ É μ [69], ±μ -

12 ˆŸˆ Š ˆŒ œ ˆ ˆŠ Œ ˆ 643 ± μ ² ³ μ μ ± Î É ÍÒ [70], ³ ÕÉ ² μ Ô² ±É μ³ É Ò ² Ê Ô± μé Î ± μ É [71,72], ± ± μ ³μ É ÊÕÉ - ² Î Ò³ Ëμ ³ ³ ³ É [73, 74] ± ±μ Ò Ì μ Ò (±μ ³ Î ± ) ÉμÎ ±. ². 1 ²²Õ É Ê É ÊÐ μ ÉÓ É μ ±μ É ± É - ÉμÎ ±μ, μéμ±μ, Ô Î ³μ É Ö Ð É μ³. ± É μ Å ÔÉμ É É ²Ó μ ±²ÕÎ Ö ³ Í ² Ö μ ² ³, ±μ- Éμ Ö μ Ò É Õ Ë ±Ê Ô² ³ É ÒÌ Î É Í, ±μ ³μ²μ Õ É μ- Ë ±Ê [78]. ² Í 1. μ É É ÒÌ ÉμÎ ±μ É μ É É μ [75, 76]. μéμ± É μ Ó ÊÕÉ Ö μμé É É μ ³± Ì μ Ö ±μ ² Î [77] ˆ ÉμÎ ± É μ Í ± μéμ±, Í ± Í ± ( Éμ Î ± μ Ö μ±) 1 ³ 2 Ô, Ô Î Ö, μ²óïμ Ò < Ï ƒ ² ±É ± Ï ƒ ² ±É ± Ì μ Ò μ² Í ³² ɳμ Ë (16 11) ±Éμ ±μ É ²Ó ² Πʲ ÒÌ ³ Ê É μ μ ²Ö μ É μ Ö μ ³ ÒÌ É μ Ô² ³ É ÒÌ Î É Í, μ ³ Ö É μ Ö ² μ μ μ Ö ± Ê μ³ ÏÉ ÒÌ É Ê±ÉÊ. Ó É μ ÕÉ μ²ó μ ÖÎ É ³ μ ³ É [69, 79, 80]. ˆ ² μ μ É É μ ( Éμ³ Î ² Ô² ±É μ³ É ÒÌ) μ Ìμ ³μ ²Ö Ï Ö μ ² ³Ò Ë Í É μ² Î ÒÌ É μ [81], ÒÖ Ö ³ Ì ³μ Ò Ì μ ÒÌ [80] μ μ Ö Ô Ì ( μ² Í ) [80, 81] Ì Ï ³², ²Ö μ ³ - Ö Î μ ± μ Ö ±μ ³ Î ± Ì ²ÊÎ Ì Ò μ± Ì Ô [80,82]. μ²ó±μ ² μ Ö ±μ ³ Î ± ³ É μ ³μ μ μ²êî ÉÓ Ëμ ³ Í Õ μ - ³ÒÌ μé ² ÒÌ Ê μ²± Ì ±μ ³μ [83]. μ Ì μ Ï μ ² ³ ² ±Éμ ÒÌ É μ [84, 85], ÊÐ É μ ±μéμ ÒÌ ² Ê É μ ³ - μ ±μ Í Í ² μ [86, 87]. Ö Ê ËμÉμ ³ É μ Å ³Ò μ É Ò Î É ÍÒ μ ² μ. Î É É Ö, ÎÉμ ÉÖ ²Ò ³ μ μ ± É ²Ó Ò É μ, Ö Ó ÊÏ ³ CP- ³³ É [67, 79, 88], ÕÉ ² Ò ±²ÕÎ (Î ³- ³ É Õ ² Éμ μ,. 7) ± μ ÑÖ Õ μ μ ³³ É, É.. ²Õ- ³μ μ Òɱ μ μ μ μé μï Õ ± É μ ³ μ ² μ [89].

13 644 ŸŠ.., Š ˆ ³ Ò ³³, ÕÐ Ì ±² μ ± μ ³³ É Ì ÉÖ ²ÒÌ ³ μ μ ± Ì É ²Ó ÒÌ É μ (² Éμ μ ), ±μéμ Ö μ ² μ ³ ÕÐ - ³Ê Ö É É μ ³μ ² ³ Ì ³Ê [90] μ É Ö ±Éμ μ μ. ˆ [88] μ Ö ³ μ μ² ± É μ (ÉÖ ²Ò, Ò, É ²Ó Ò É..) Ò ÕÉ Ö Ò μ² ±μ²² μ Ë ± Ò μ± Ì Ì Ò μ± Ì Ô [82, 91Ä93], Ì μ³μðóõ ÉÓ É μé É, ³, μ μ μ μ Ìμ Éμ²Ó ³ ²ÒÌ Î ³ ±É ÒÌ μ ÉμÖ É μ. μ²ó±μ μ ± ÕÐ É μ É É μ, ² μ Ö ² μ É ³μ É Ö μ μ Ò μ μ ÉÓ Í É μ Ï μ± ±É - ÉμÖ ²μÉ μ É, μ μ²öõé Ê ÉÓ, ÎÉμ μ Ìμ É ÊÉ μ² Í, ³² [78, 94], μ Ï Ö Ì μ μ Ò, ±μ Ö μ μ ±Éμ [80, 95, 96] ² ³μ³ μé ² μ³ Ê μ²± ±μ ³μ ( ³., ³,. 8). ² μ Ö ² Î Õ Ï Ê ± ²Ó ÒÌ μ ³ ³ ÎÊ É É ²Ó- μ É É ±Éμ μ μ ÉÊ μ É Ò μ±μ É ÒÌ ÉμÎ ±μ Î ²Ó Ö ² μ ÉÓ Ê²μ ³μ ÉÓ É μ É ² Ó Ì ±²ÕÎ É ²Ó ÊÕ ²Ê ( Ëμ ³ É μ ÉÓ). ʲÓÉ É μ É ËÊ ³ É ²Ó μ É ³ μ- μ Î ±μ μ É, μé Í ²Ê μ ÒÌ μ ÒÌ μé± ÒÉ ² - μ Ö³ μ Ë ± É μ ±É Î ± É ±μ ±Ê Éμ μ ³ μ Ë Î ±μ ʱ ( Ï Ö É μ μ μ É, 2012.). Ê μ μí ÉÓ ±É Ò ±² ÒÌ É ÒÌ ² μ - [97]. μ Ò² É μ Ò μ É μ ³² ( ³., - ³, [98, 99]), ² μ ±μéμ ÒÌ ± μ ²Ö μë ±, μ - ³ Ö μí μ, μé ± ÕÐ Ì ÊÉ Ï ² ÉÒ [100], ² μ É ²Ó μ, μ ³μ ÒÌ Î ² Î ÒÌ μ ÒÌ ± É ±² ³μ ³ Ö ±² - ³ É (. 9). μ Ò Ê μ Ó ÒÌμ ÖÉ ±² Ò ² μ Ö Ö - ÒÌ ±Éμ Ì μ³μðóõ É É μ [96]. ²μÉ ÊÕ μ μï² ± μ - ³μ μ É Ò μ μ ³ Ö ³μÐ μ É ±Éμ, É Ò μ Ö Éμ³μ Ë Ò μ Ö Éμ ² ²Ó μ³ ³ [101]. ˆ É μí μ Ö ±μ³ ±É ÒÌ É ±Éμ μ É É μ [95,102] ²Ö É Í μ μ μ ±μ É μ²ö μé± ±Í μ μ μ μ μé μ ²ÊÉμ Ö μí - μéò ±Éμ É.. μ± Í ²Ó Ö μ ³μ μ ÉÓ μ²ó μ Ö É μ μ Êα ²Ö Î Ëμ ³ Í [103].

14 ˆŸˆ Š ˆŒ œ ˆ ˆŠ Œ ˆ ³μ, Éμ²Ó±μ É μ³ ± ² ³Ò ² ± μ ² ÉÖ Ê ÊÉ μ μ Ò ÉÓ ³ μ ². 9. ³² Ëμ ³ Í μ μ³ ± ² μ É μ μé μ Ê Éμ Ö. 1 TNU = 1 μ ÒÉ /1032 μéμ μ / μ. Î É [100]

15 646 ŸŠ.., Š ˆ.. Éμ Ö Î Ï ³ Ò ±É Î ±μ μ²ó Ò ËÊ ³ É ²Ó μ ʱ. ²Ö Ï Ö ÊÉ Ì Î Ë ± É μ É Ê É Ö Ê ± ²Ó Ö ÊÐ É μ Ï Ö ÉÊ, ÊÉ μ Ö ±μéμ μ μ ± ÕÉ μ- Ï μ μ Ò, ³ Ê ± ²Ó Ò É Ì μ²μ, ³ É ²Ò μ Ò, ±μéμ Ò μ± Ò ÕÉ Ö μ É μ Ò³ Ê Ì μ ² ÉÖÌ Ê± μ - μ. ± É μ ² ÒÌ ³μ É É Ï ³ μ μ³ Ö μ μ Ë ±μ [104]. μ Ò³ ³ μ³ μ ² Ö ²Ö É Ö É ³ Ö ³ É Ö [105Ä108]. ÊÐ É μ Î É Í É ³ μ ³ É (. 10) ÌÊ: ² μ Ñ ±Éμ Ï ƒ ² ±É ± μ ±μ μ ÉÖ³ ± ± ËÊ ±- Í Ö ÉμÖ Ö Å μé Í μ Ö ± Ö. μ± Ò ±² Ò Í É ²Ó μ μ ² É, - μ μ ± ³ μ μ, ²μ É ³ μ ³ É [109]. Ê: É Ì³ Ö - ±μ É Ê±Í Ö ² Ö É ³ μ ³ É, μ²êî Ö ³ Éμ μ³ É Í μ μ μ ² μ Ö [110]

16 ˆŸˆ Š ˆŒ œ ˆ ˆŠ Œ ˆ 647 ÉμÖÐ ³Ö Ê ÖÉ μ Ì É Í μ μ³ê μ É Õ ² Î Ò ±μ - ³ Î ± μ Ñ ±ÉÒ [111]. Œ μ μî ² Ò ²Õ Ö É μ μ³ Î ± Ì ±μ ³μ²μ Î ± Ì ³ ÏÉ Ì, É ± ʲÓÉ ÉÒ μî Ó ²μ ÒÌ Î ² ÒÌ Î Éμ ( ³., ³, [112]) μí μ Ëμ ³ μ Ö μ³ ÏÉ ÒÌ ±μ ³ Î ± Ì É Ê±ÉÊ Ê± Ò ÕÉ ² Î ÔÉμ μ μ, μ Ï μ - ³μ, Ëμ ³Ò ³ É μ ² μ ( ³., ³, [113Ä117]). Î É μ É, Ëμ ³Ò μé Í μ μ ± μ (. 10, ÌÊ) ³μ μ ±²ÕÎ ÉÓ (. 11, ² ), ÎÉμ Ò μ Ò μ ² ± ² ±É ± Ì ² ±É ± ² ±É Î - ± Ì ±μ ² ÖÌ ÊÉ Ö ³ É μ Ò É, Î ³ ² μ ²μ μ ÉÓ μ μ É Í μ μ μ ÉÖ Ö Éμ²Ó±μ ³μ ³ É [105]. É μé μî Ó ² ± Ì μ Ñ ±Éμ ± É Ö ÊÉ É ³ Î É ²Ó μ μ ±μ² Î É É ³- μ μ Ð É μ ÊÉ ± ³² Å ÔËË ±É É Í μ μ μ ² μ Ö ( ³., ³, [110, 118Ä120]. 10, Ê) ³ Ö ³ É Ö Ëμ ³ Ê É ( Ë Î ±μ ) ²μ ² ±É ± ² Ö É - ² ±μ μ É Ð Ö ÉÖÐ Ì Ö ( ² ). Ê É Í μ μ- Ô É Î ± ² ² μ ( ) ² ± Ê μ³ ÏÉ ÒÌ É Ê±ÉÊ μ ² μ Î É ²Ó- μ É μ ²Ö É Ö ² Î ³ ³ μ É ³ μ ³ É, ±μéμ Ö μ É - ²Ö É μ±μ²μ 85 % μé ³ Ò ² μ, μ É ²Ó Ò 15 % Å ÔÉμ ³ Ö ³ É Ö. ÔÉμ³ Ö ³ É Ö μ É ²Ö É μ±μ²μ Î É É μé μ Ð μ ±μ - ³ Î ±μ μ Ô É Î ±μ μ Õ É ( ³., ³, [114, 121]. 11, ), μ É ²Ó μ Ìμ É Ö É ³ ÊÕ Ô Õ (. 12) Å É É Ê- ÕÐÊÕ Ê É Í Õ É μ μ μ Ìμ Ö ( ³., ³, [87,122Ä124], É ± [125,126]), ÊÕ ³± Ì μ ÑÖ ÉÓ Ê ±μ μ Ï - ² μ. μ É Ï ³ ²ÊÎ É ³ Ö Ô Ö Å ÔÉμ ±μ ³μ²μ Î - ± Ö μ ÉμÖ Ö ÏÉ.

17 648 ŸŠ.., Š ˆ ³ Ö ³ É Ö μö ²Ö É Ö Î É Í μ μ ÉÖ ( ÌÊ). ³ Ö Ô Ö É É Ê É μ Î É Ê ±μ μ Ï ² μ ( Ê) ˆ ±μ Í Í Ëμ ³ μ Ö ² μ μ ² μ²óïμ μ Ò ² Ê É μ Ìμ ³μ ÉÓ É Í μ μ μ ³μ É Ö É ³ μ μ ÒÎ- μ ³ É ( ³., ³, [86, 117]). μ μ² μ ÊÐ É μ ÉÓ, ÌμÉÖ ³μ- É ÒÉÓ μî Ó ² Ò³. μ ÔÉμ Î Weakly Interacting Massive Particle (WIMP Å ² μ ³μ É ÊÕÐ Ö ³ Ö Î É Í ) Ö ²Ö É Ö μ- Ö ² Ò³ ± Éμ³ μ²ó ² ±Éμ ÒÌ Î É Í É ³ μ ³ É. Ê- ÊÎ Ô² ±É Î ± É ²Ó Ò³ ² μ ³μ É ÊÕÐ ³, ÔÉ Î É ÍÒ ÕÉ ²Ó ÊÕ ² ±Éμ ÊÕ ²μÉ μ ÉÓ É ³ μ ³ É, Ê ²μ, ÎÉμ Ì ³ Ò ² ± ± Ô - μ³ê ³ ÏÉ Ê μ μ Ë ± ( ³., - ³, [106, 107, 117, 127]). μ ² μ ÉμÖÉ ²Ó É μ μ ÑÖ Ö É, Î É μ É, μ²óïμ É ± μ ±Ê É ± Ì Î É Í É ³ μ ³ É (ÉμÎ, ± - Éμ Ì μ²ó) Ô± ³ É Ì ATLAS CMS ( ³., ³, μ Ê ÔÉμ μ μ μ [115]). É ² μ ³μ É ÊÕÐ Î É ÍÒ É ³ μ ³ É ³μ ÊÉ ÒÉÓ μ ÒÎ Ò³ μ ³ (³ μ ³, μéμ ³, É μ ³ ² É ²Ó Ò³ Ö ³ ). ˆ³ É ³ É É É μ ³μ ², μ ±μ²ó±ê Éμ, ± ³, Ìμ- μïμ μé ÕРʱ² μ É ² μ ( ³., ³, μ μ Particle Data Group [128]) ² Ò ± Ò³ ± Ö³ ²Ö μ - Ö ² ± Ì Ô² ³ Éμ ( É Ö, ² Ö, ² É Ö). ², ÎÉμ Ò μ ÑÖ ÉÓ Ëμ - ³ μ ² ±É ± Ì ±μ ², ÔÉ ³ Ò Î É ÍÒ μ² Ò ÒÉÓ - ²ÖÉ É ± ³, μé μ³ ²ÊÎ μ μ ³ ²ÖÉ É ± ³ ³

18 ˆŸˆ Š ˆŒ œ ˆ ˆŠ Œ ˆ 649 ÊÐ É μ ÖÉ É μ ² Ò É Í μ μ³ê Ëμ ³ μ Õ ² ±É ±. μ ² ³ ² Ò Ï μ μ ÉÓ Ö ( ³., ³, [129]). ˆÉ ±, É ³ Ö ³ É Ö É ³ Ö Ô Ö ( ³.. 12) Å ÔÉμ Ó Ò Ò μ Ìμ²μ μ μ ±μ ³μ, ÊÎ μ ³ ±μéμ μ μ μ Ö- μ Ê ÊÐ Ê Ó μ Î ²μ Î É. μôéμ³ê ² Ö μ Ð Ö Í ²Ó Ë ± Î É Í, É μë ± ±μ ³μ²μ ( Ó μ ³Ò± ÕÉ Ö μ μ [87]) μ- Éμ É μ Ê ÒÖ μ Ò Î É Í É ³ μ ³ É, ±μéμ Ò Ëμ ³ ÊÕÉ ³ μ ³μ ²μ Ï ƒ ² ±É ±. Š μ ² Õ, ÔÉ Î ±²ÕÎ É ²Ó μ ²μ, ²Ö Ï Ö μ Ìμ ³μ μ²ó μ ÉÓ ³ ÕÐ Ö μ ³μ μ É Ò Å É μë Î ±, ±μ ³μ²μ Î - ±, ³μ ²Ó μ-é μ É Î ±, Ê ±μ É ²Ó Ò (. 13), ÔÉμ³ Ï ÕÐ Î ³ ÕÉ Ê²ÓÉ ÉÒ Ö³μ μ μ ± [115,130] Î É Í É ³ μ ³ É ² μ Éμ ÒÌ ±μëμ μ ÒÌ Í μ ÒÌ Ô± ³ É Ì [127, 131Ä135] ˆ Ö É Í Î É Í É ³ μ ³ É μ É Ö Ê, ÎÉμ μ ³μ ÊÉ ³μ É μ ÉÓ É Í μ μ Ö μ ³ É Ê ³ Î É - Í ³ [115] Éμ μ (±μ Ò ), μ ³ Î ³Ò ÊÉÓ μ ± μ μ Ë - ± μ Ö Ö Ë ±μ ˲ μ ( ³., ³, [29, 104, 136Ä139]), ±É Î ± Ö Î μ Éμ É Í μ μ³ ² μ μí μ, ±μéμ ÒÌ Ë ³ μ Ò μ μ μ μ±μ² Ö (± ± ² Éμ Ò) Ð ÕÉ Ö Ë ³ μ Ò Ê μ μ μ±μ² Ö (˲ μ ), ³, μí μ É K + π + ν ν, K 0 π 0 ν ν [140], ±μ s-± ± Ð É Ö d-± ± (. 5, ÌÊ s-± ± Éμ μ μ Éμ² Í Ìμ É d-± ± μ μ Éμ² Í ). Ê μ ³ ± ±μ μ μ ±Éμ Å B Kμ + μ [141] ² B X s γ [142], b-± ± Ð É Ö s-± ± ( ³, ± ±. 14, ² ). ±Éμ Ö ÒÌ ² Éμ μ ³ μ³ Ìμ ³ - ³ ˲ μ Ö ²Ö É Ö É Ò ³Õμ Ô² ±É μ μ e γ (. 14, ). É É μ ³μ ² ( ²μ ²Ó Ö) ³³ É Ö ³ Ê É ³Ö (É - ÒÌ Éμ² Í. 5, ÌÊ) μ±μ² Ö³ Ë ³ μ μ ( ² ³μ ÉÓ

19 650 ŸŠ.., Š ˆ Ìμ Ò ³ ³ ˲ μ ( μ±μ² Ö) ± ±μ : b s ( ² ) Ö ÒÌ ² Éμ μ : μ e ( ). μ ³μ Ò Éμ²Ó±μ ɲ μ³ ² -. Š Éμ³ μé³ Î Ìμ ³Õμ μ μ É μ Ô² ±É μ μ (μ Í ²²ÖÍ É μ) Ì Ê μé Ê ) ÊÏ É Ö [28, 137] Î É É ± Ò ³μ μ Õ± ±μ μ ³μ É Ö Ì μ² ³ μ μ H (SU(2) L - Ê ² É). Éμ ³μ- É μ Ò É Ö μ³μðóõ ² L Yukawa = Y e ijh e ir l j L + Y d ijh d ir q j L + Y u ij H u ir q j L +h.c., Y e ij, Y d ij Y u ij Å Õ± ± ±μ É ÉÒ Ö Ö ÒÌ ² Éμ μ e iräe jl, Ì d ir Äq j L Ì Ì u ir Äq jl ± ±μ, H = iτ2 H. μ ² μ É - μ μ ÊÏ Ö ³³ É, ±μ μ² μ μ μ É É μ Éμ- Ö ÊÕ μ É ²ÖÕÐÊÕ: H v>0 (³ Ì ³ ), ÔÉμ ³μ É μ Î É μ ± μ ³ Ê ± ±μ ² Éμ μ : L mass = e ir M e ije j L d ir M d ijd j L u ir M u iju j L +h.c., Mij e vy ij e M q ij vy q ij Å ³ μ Ò ³ É ÍÒ ( Ö ÒÌ) ² Éμ- μ ± ±μ. ʲÓÉ É Ë ³ μ Ò μ É ÕÉ ³ Ò ± ² μ μî μ- É Ò³ ÊÉ ³, μ ±μ ±μ ± É Ò Î Ö ÔÉ Ì ³, É ± Ê ²Ò ³ Ï Ö μ ²ÖÕÉ Ö Õ± ± ³ ±μ É É ³ Ö Yij e Y q ij, ±μéμ Ò É ²ÖÕÉ μ μ μ μ²ó Ò ³ É ÍÒ 3-³ μ³ μ É É μ±μ- ² [28]. μ ² Í Ö É ±μ μ É ³ É ÍÒ, ± ³, ± ±μ μ³ ±Éμ - μ É ± ³ É Í ³ Ï Ö Š μäšμ ÖÏ ÄŒ ± Ò: V CKM = V ud V us V ub V cd V cs V cb V td V ts V tb 1 0,2 0,001 0,2 1 0,01 0,001 0,01 1, ±μéμ Ö Ê Ï μ ±±Ê³Ê² Ê É Õ Ë² μ ÊÕ Ëμ ³ Í Õ É ³ Ì É Ì Ê ²μ ³ Ï Ö μ μ Ë Ò CP- ÊÏ Ö [28,29]. ±μ Ë Î - ± Ö Î ³ μ É ±μ Ê ± ²Ó μ ( Ì Î ±μ ) É Ê±ÉÊ Ò ³ É ÍÒ ³ Ï Ö É É μ ³μ ² μ É É Ö ±μ. ƒ² Ò μ μ Ò μ- ÉμÖÉ Éμ³, ± ±μ Î ²Õ ³μ μ μ ³ Ê ²μ ³ Ï Ö

20 ˆŸˆ Š ˆŒ œ ˆ ˆŠ Œ ˆ 651 Ë ³ μ μ, μî ³Ê ÔÉ μ Ò É ± ² Î ÕÉ Ö Ê ± ±μ (V CKM ) ² Éμ μ (V PMNS ) [29, 64]: V e1 V e2 V e3 0,8 0,5 0,2 V PMNS = V μ1 V μ2 V μ3 0,4 0,6 0,7, V τ 1 V τ 2 V τ 3 0,4 0,6 0,7 É ± ³ ÕÉ ² ³ Éμ μé² Î Ò μé Õ± ± Ì ³ Ì ³Ò ³ Ï Ö Ë ³ μ μ ÒÌ μ±μ²? É ÉÒ ÔÉ μ μ Ò ± ÒÉÒ Ì μ μ Ë ± [28, 29]. Œμ μ ± ÉÓ, ÎÉμ ±μ ± É Ò Î Ö ³ Ë ³ μ μ, μ É ÕÐ Ö μé μ² Ô /c 2 μ 175 ƒô /c 2 (. 15), Å Ö- ³μ ʱ μ Ìμ ³μ ÉÓ ÊÐ É μ Ö μ μ Ë ± ±É ³ ËÊ ³ É ²Ó ÒÌ Î É Í É É μ ³μ ² Å ± ²Ö μ μ Ë ± Ì μ Ö ± ±-˲ μ μ Ë ± É É μ ³μ ² μ μ- Ê É μ É ³ É ÍÒ ³ Ï Ö Ì Î ±μ É Ê±ÉÊ, ±μ- Éμ Ö ÊÐ É Ò³ μ μ³ (³ Ì ³ ƒˆœ [143,144]) μ ²Ö É μí Ò, μ Ê ²μ ² Ò É ²Ó Ò³ ² Ò³ Éμ± ³, ³ ³ ˲ μ ( ³., ³, [25, 28]). ÉμÉ ±²ÕÎ É ²Ó μ Éμ ± ³ Ì ³ μ ² Ö ³μ É ÒÉÓ ² ±μ ÊÏ ²Õ Ò³ ±² ³ μ μ Ë ± [28]. μ- ÔÉμ³Ê Ó ÉÓ μî Ó É μ μ Î Ö ± ± -² μ μ Ò ÉÒ ÊÏ Ö Ë² μ μ ³³ É, ÎÉμ μ μ²ö É μ μ ÉÓ μ É - ³Ò ²Ö Ê ±μ É ² ³ ÏÉ Ò μ μ Ë ± (10 5 Ô ), É ± ³ - É Ö ²Ê μ± Ö ÊÉ ÖÖ Ö Ó μ ² ³μ μ²õé μ μ Î Ö ³ - É μ [28, 29, 93, 137]. Î É ³ É ÍÒ ³ Ï Ö É μ μ É ±μ μäœ ± Ä ± ÒÄ ± ÉÒ V PMNS, ±μéμ Ö μ ² É Ö ±μ Ò μ Ì Î ±μ É Ê±-

21 652 ŸŠ.., Š ˆ.. ÉÊ μ [29, 104], É Ò μ Í ²²ÖÍ É ÊÕÉ ( ³.. 14, ) É Ò Ìμ Ò ³ Ê μ±μ² Ö³ Ö ÒÌ ² Éμ μ : μ eγ, μ 3e, μn en, τ μγ ( ³., ³, [145]). ±μ Î ÒÎ - Ö ³ ²μ ÉÓ ³ É μ μ² μ ÉÓÕ ±²ÕÎ É ±É Î ±ÊÕ μ ³μ μ ÉÓ É ± Ì μí μ É É μ ³μ ². ʲÓÉ É μ ± ˲ μ ÒÌ - Ìμ μ Ö ÒÌ ² Éμ μ ( μé² Î μé ± ±μ ) Ö ²Ö É Ö μ² Ö³Ò³ ÊÉ ³ μ μ Ö μ μ Ë ± μé³ Î ÒÌ ÒÏ Ê ± ²Ó- ÒÌ Ô É Î ± Ì ³ ÏÉ Ì. ± Î É ³. 16 μ± Ò μ ³μ Ò μí Ò Ìμ μé Í É ²Ó ÒÌ ³Õμ μ Ô² ±É μ Ò - Ö Ì ± ± Ì ³± Ì Ê ³³ É Î ÒÌ ³μ ² ÊÏ μ R-Î É μ ÉÓÕ ( ³., ³, [146Ä149]). ˆ Ò³ ²μ ³, ² μ É - ±μ μ μ É ² Éμ ÒÌ μí μ, μ²êî μ ÒÌ μ Î Ì μöé- μ É É ²Ö É Ö Ò³, μ ±μ²ó±ê μ μ²ö É μ Î ÉÓ ² ±²ÕÎ ÉÓ É ² Ò ±μ ± É Ò ³μ ² μ μ Ë ± ( ³., - ³, [150Ä152]) ÉÒ μn en Ê ³³ É Î μ ³μ ² ÊÏ μ R-Î É μ- ÉÓÕ. ³ É μ ν ± ± ³ ũ L, dr, μ μ Í μ ²Ó Ò ±μ É É ³ R- - ÊÏ Ö λ λ, μ± ÌÊ. ±² μäe-±μ Õ ³ Ï Ö Î μ χ Ö Ò³ ² Éμ ³ (μé³ Î ± Éμ³ ² Éμ μ ² ) μ± Ê. ˆ [146, 147] μéö É É É Î ± Î ³ÒÌ Ë² μ ÒÌ μé±²μ μé ± - É É μ ³μ ² ±μ²² LHC Ò²μ μ Ê μ, ³ μ Ë ± ˲ μ μ É É Ö Ï ³ É μ³ μ ± μ μ Ë ±, Ê ÊÎ, ± ± Ê μé³ Î ²μ Ó, μé Í ²Ó μ ÎÊ É É ²Ó μ ± Î É ²Ó μ μ- ² Ò μ± ³ ³ ÏÉ ³, Î ³ É, ±μéμ Ò ³μ ÊÉ ÒÉÓ μ É ÊÉÒ Ê ÊÐ Ì Ê ±μ É ²ÖÌ Ò μ± Ì Ô [28, 29].. 17 μ μ [136] Ì ³ É Î ± μ Ñ Ö É Ô É Î ± ³ - ÏÉ Ò, É μ É Î ± ³ Éμ Ò ² ±²ÕÎ Ò μí Ò μ ³ μ ˲ μ μ Ë ±. Š ± μ, ± Ì μ³ ÊÉμÎ ÒÌ Ô ÖÌ (³ ÓÏ ³ Ò Éμ -± ± ) ² Ò ÉμÎ ± Ëμ ³ Í Å ÔÉμ ±

22 ˆŸˆ Š ˆŒ œ ˆ ˆŠ Œ ˆ É Î ± ³ ÏÉ Ò ( ² Å μé ³ Ò μ μ ³ Ò Éμ -± ± ), ³ Éμ Ò ² μ Ö ( Í É Å μé ± ²Ó μ É μ μ μ Ï μ μ ÒÌ É μ ) Ë Î ± ²Õ ³Ò ( Å ±É μ ±μ Ö ± Ò), ÊÐ μ ³ μ ( μ μ ) Ë ± ˲ μ. ˆ [136] Ò É ÒÌ, μî μ ÒÌ ² É ÒÌ ³ μ μ, ÔËË ±ÉÒ ³ Ï - Ö ±É μ ±μ Ö ÉÖ ²ÒÌ ± ±μ. Ó ³ ÖÕÉ Ö ± ²Ó Ö É μ Ö μ²ö, Š Ï É±, μ ³ Ê μ Ò Ê Ö, ÔËË ±É Ò É μ É.. μ Ò μ μ ÉÒ Ë ± ˲ μ μé± Ò ÕÉ Ö μ² Ò μ± Ì Ô ÖÌ, ±μéμ ÒÌ ² Ò³ É ÊÕÐ ³ ² Í ³ É μ ÖÉ Ö ± ² - μ μî Ò μ μ Ò Éμ -± ±. μé Ö² μ Î ³μ É É ± Ë ± ˲ μ (μî μ Ò ² É Ò ± ±, Ö³μ - ÊÏ ) ±μ²- ² Ì [153Ä156]). μ Ò É μ ² ³Ö Ö μ ³μ - μ ÉÓÕ ÊÏ Ö ³³ É ² Éμ μ μ ˲ μ (μ-e-τ-ê ²Ó μ É ) Ì μ μ É H μτ ( ³., ³, [157]). Í ²μ³ ³ É ²Ó Ò ÊÉÓ μ ± μ μ Ë ± μ²μ - μ Ö μ μé É É μ É ² ÒÌ ( ² ±²ÕÎ É ²Ó μ ² ÒÌ) ³μ É, μ ±μ Ï ³ Ô² ³ Éμ³ É É μ ³μ ² Ö ²Ö É Ö ± Éμ Ö Ì μ³μ ³ ± (Š ) Å Ìμ μïμ μé Ö ± Éμ μ- μ² Ö É μ Ö ²Ó ÒÌ ³μ É ( ³., ³, [158Ä161] Ò²± Ì). Ó, μé² Î μé ² μ μ ±Éμ É É μ ³μ ², ³ É ³ Éμ ÊÏ Ö (Í Éμ Ö) ± ² μ μî Ö SU(3)- ³³ É Ö, ± ± ² É, ³ μ μ ÉÓ Ê² μ Í Éμ μ Ö ²Õμ μ Å ±Éμ ÒÌ μ Î - ±μ ²Ó μ μ ³μ É Ö. Š ± ( Ì É μ±. 5, ÌÊ) ÊÐ É ÊÕÉ É Ì ² Î- ÒÌ μ ÉμÖ ÖÌ Ê ²μ μ μ μ Î ÕÉ Ö ± ± ± Ò, ² Ò, É..

23 654 ŸŠ.., Š ˆ É ÍÒ ³ É, ³ ÕРʲ μ Í Éμ μ Ö (± ±, ± ± É..), ³μ É ÊÕÉ μ É μ³ μ ³ ²Õμ ³ ( ² ). ²Õ ³Ò μ Ò ( μ ÉμÖÐ ± ±μ ) Å μ Ò ³ μ Ò Å Í É Ò ( ) μ ³μ ÊÉ ³ ÉÓ É ÒÌ Î Ö ± Éμ μ μ Î ² (Í É ) ³μ - É ÊÕÉ Ê Ê μ³ μ É μ³ ²Õμ μ (. 18, ² ), ³ ÖÖ ÔÉμ³ μ Í É. É ± ±, μμé É É μ, ÊÉ É Í É. μ μ Ò (Í É- Ò ) ± ± É μ μ ²μ± ² μ Ò ÊÉ μ μ Å ±μ Ë ³ É Í É. ²μ ± Éμ ÒÌ Í Éμ Ê Ì É ²Ò Í É (. 18, ). SU(3) Í Éμ Ö ³³ É Ö É Ê É ² Î Ö μ Ó³ ÒÌ ²Õμ μ, ±μ- Éμ Ò ³ ÕÉ μ μ Í Éμ μ Ö Å g αβ. ² Ò Ì ±É Ê- Ï μ (Í Éμ μ ) ± ² μ μî μ SU(3)- ³³ É ± ²Ó Ò³ μ μ³ μé² Î É Š μé Ô² ±É μ ² ÒÌ Ô² ³ Éμ É É μ ³μ ². μé- ² Î μé ËμÉμ μ (Éμ ³ μ ÒÌ) ²Õμ Ò ³μ É ÊÕÉ Ê Ê- μ³ (. 19), ÎÉμ μ É ± ³ ÉμÉ Î ±μ μ μ, ÔËË ±ÉÊ ±μ - Ë ³ É μ Î É ³ Î ±μ ÊÏ ± ²Ó μ ³³ É ( ³ μ μ É ± ±μ ), μ μ μ ÕÐ Ö μ ± μ ³ ³ Ê μ- μ [159Ä163]. μ ÒÌ Éμ²± μ ÖÌ Ò μ± Ì Ô ÖÌ ( ³, ±μ²² - LHC) Š Å ² Ï ÉμÎ ± μ μ Ö Ì Î É Í, μ μ μ ± É É μ ³μ ², Ëμ ²Ö μ ± μ μ μ ³μ É μ μ [25, 158]. É ²Ó μ μ ³ ÔËË ±Éμ Š Ö ²Ö É Ö μ Ìμ- ³Ò³ Ê ²μ ³ ²Ö ²Ó μ É É Í ²Õ ÒÌ Ô± ³ É ²Ó ÒÌ. 19. ³μ É ²Õμ μ μ É ± ³ ÉμÉ Î ±μ μ μ, ÔËË ±ÉÊ ±μ Ë ³ É μ ± μ Õ ³ Ê μ μ

24 ˆŸˆ Š ˆŒ œ ˆ ˆŠ Œ ˆ 655 ÒÌ Ò μ± Ì Ô ÖÌ [26, 164]. ² μ Ö ÔËË ±ÉÊ ³ ÉμÉ - Î ±μ μ μ Ò Å ³ ²μ É ±μ É ÉÒ Ö ²Ó μ μ ³μ É Ö Å μ μ μ μ É ² É ÔÉμ μ ³ Ö ³ Éμ É μ μ ³ÊÐ, ÉÊ É Ö Š [162] Ö ²Ö É Ö ÔËË ±É Ò³ É μ É Î ± ³ - Éμ³, Ìμ μïμ μ Ò ÕÐ ³ ± ±- ²Õμ Ò ³μ É Ö μ²óï Ì ÒÌ ³ Ê²Ó Ì ( ɱ μí Ò ). ³, ʲÓÉ ÉÒ ÉÊ - É ÒÌ Š - ÒÎ ² ²Ö Î μ μ Ö μ ÒÌ É Ê μ ² - ÊÕÉ Ö Ò³ LHC μéö ³ μ Ì μ Ö ±μ ² Î ( ³., - ³, [25, 26]). ±μ ÉÊ É Ö Š [162] Å ±μ É μ ³μ μ É μ- μ ÉÓ ÒÎ ² Ö ³± Ì É μ μ ³ÊÐ, μé É É Ö ÔËË ±É ±μ Ë ³ É, μ ( Ê ÉÓ Éμ ÒÌ μ²öì ) ÊÉ É Ê É Ò μ± Ì Ô ÖÌ μ ÒÌ ÔËË ±Éμ [165], Ëμ ³ Éμ ÒÌ ( Éμ³ Î ² μ Î μ- μ ÒÌ TMD [166], Ö ÒÌ [167] É..) - ², ËÊ ±Í Ë ³ É Í ±μ³ Í, Ê Ì ³Ö ± Ì ³μ- É μ μ [158, 159, 168, 169], ±μéμ Ò ÕÉ Ö μ ÒÎ μ ³± Ì Ë μ³ μ²μ Î ± Ì ³μ ² [166, 167]. Ê μ³ö ÊÉμ ÒÏ Ë ± ˲ μ Ó³ ÊÐ É μ²ó - ÉÊ É μ Š, ±μéμ Ö É ²Ö É μ μ Ê É ³Ò É Ê±ÉÊ Ò Ë ±Éμ ( ³., ³, [29, 170]) ² ³ É ² μ μ Ë ±, ³, μ ÒÎ ÒÌ ² É μ μ μ ÒÌ (intrinsic) - ² É ÒÌ, μî μ ÒÌ ² É ÒÌ ± ±μ [57, 156, 171], ³ μ μ- ± ±μ ÒÌ ±μ Ë Ê Í É É É - É ± ±μ (. 20) [25]. ˆ³ μ ÉÊ É Ö μ É ²ÖÕÐ Ö Š Ö ²Ö É Ö Éμ Ô± É μ - μ Î ÉÓÕ É É μ ³μ ², ±μéμ Ö ÒÌ Í μ ( ³, ÊÉ ³ ²μ Ï Ì Î Éμ Ï É± Ì [172]) μ ÑÖ ÉÓ - ³ Î ±μ ÊÏ ± ²Ó μ ³³ É ( ʲÓÉ É ±μéμ μ μ μ Ê É Ö μ² 98 % ³μ μ μ ³ Ò ² μ ), ÔËË ±É ±μ Ë ³ É Õ Ö ÊÕ Ë ±Ê [159, 163, 167, 168, 173]. ˆ Ò³ ²μ ³, μ Ìμ ³μ μ ÖÉÓ, ± ± μ μ ± ±μ ²Õμ μ Ëμ ³ ÊÕÉ Ö, ³μ É ÊÖ Ê. 20. ³ Ò ³Ê²ÓÉ ± ±μ ÒÌ Ô± μé Î ± Ì μ μ μ μ ÒÌ μ ÉμÖ

25 656 ŸŠ.., Š ˆ μ Éμ É ± ±μ ²Õμ μ Ê μ³, μ Ò Å μ Ò, ± μ Ò, μéμ Ò, É μ Ò [159, 174, 175] ± ± μ μ ÊÕÉ ³ μ μμ Éμ³ ÒÌ Ö [161, 168, 172, 173]. μ² μ ³μ μ, ÎÉμ Ö Ö Ë ± ÒÉ ± É μ μ Î μ Ï μ μ ÖÏ μ μ ³ Ö Š [176], μ ±μ μî μ, ÎÉμ μ ³μ É μ ÉÓ Ö Š μ Éμ μ Éμ Î, ÎÉμ μéμ Ò É μ Ò, Ö Ö ³ É Ö ² Ò ± ±μ ²Õμ μ (. 21). É Î Å μ ÑÖ Ö μ Ë ± μ μ Š Å μî Ó ²μ, ²Ö ÊÐ É μ μ μ Ö Ï Ê ²Õ Ö μ Ö Ô± ³ É ²Ó Ö Ëμ ³ Í Ö, Î ³ μ μ μ ± ± É, ±μéμ ÊÕ ³μ μ μ²êî ÉÓ ³ μ μ ² ³ μ μ ² É Ë μ μ ³³Ò Š (. 22), ± ± ²Õμ Ò Ð ÕÉ Ö μ Ò Ö ( ³., - ³, [160, 177]). μ³ ³μ Ê μ³ö ÊÉÒÌ ÒÏ ³Ö ± Ì ÉÊ É ÒÌ Š - μí μ ( ³., ³, [178Ä180]) μ Ö μ μ Ò Ò Ö Ò ² μ - ³ Éμ²± μ ÉÖ ²ÒÌ μ μ ( μ É ÉμÎ μ) Ò μ± Ì Ô ÖÌ [181], É ³ É Î ±μ μ μ μ ÕÉ Ö Ê ²μ Ö ²Ö μ ± μ Ö μ- ÊÐ É μ Ö μ μ μ ÖÎ ± ±- ²Õμ μ ³ É (. 23) Å - Ìμ ±μ Ë ³ ÉÄ ±μ Ë ³ É ( ³., ³, [160, 161, 177, 182Ä184] ² [185]). É ² μ Ö Ò ²Ö μ ³ Ö Ô μ²õí ² μ μ- ² μ²óïμ μ Ò ( ³., ³, [186]), Ëμ ³ μ Ö É μ ÒÌ μ μ ÒÌ Ö ², μé ± ÕÐ Ì Éμ²± μ ÉÖ ²ÒÌ μ μ. - É É ²Ó μ, μ ² μ É μ μ²óïμ μ Ò Ëμ ³ μ Ö Ð É μ ² μ ² É ²Ó μ³ μí Ô μ²õí μ ÊÐ É μ ² - Í Ë Î ± Ö Ë, ±μ ± ± ²Õμ Ò ÊÐ É μ ² Ð μ μ, Å ± ±- ²Õμ Ö ² ³ (. 24). É ²μ Ó É ³² μ É ÉÓ Ö μ ÖÉÓ μ Ê ±μ Ë ³ É. ²Ê ±²ÕÎ É ²Ó μ ²μ μ É, ±μ μé Î μ É ³ μ μ ² μ μ É μé³ Î ÒÌ ÒÏ μí μ ÏÊÕ μ²ó μ É É ²Ó Ò Å ± É Ò μ É ² Ò³ Î ³ Å μ Ë Î ± Ì ²Õ ³ÒÌ ² - Î ( ³., ³, [187Ä190]). Õ Ö Ô± ³ É ²Ó Ö É μ É Î ± Ö Ëμ ³ Í Ö μ μ É ÉμÎ μ É ²Ó ÒÌ Ó³ μ ÒÎ ÒÌ μ ÒÌ μ ÉμÖ ÖÌ Å ²Õ μ² Ì, ( Ê -)

26 ˆŸˆ Š ˆŒ œ ˆ ˆŠ Œ ˆ μ Ö ³³ ²Ó μ ³μ É ÊÕÐ ³ É [399] Å ³μ ÉÓ É ³ ÉÊ Ò É ³Ò ÊÌ É ²± ÕÐ Ì Ö Ö μé Î Éμ μ μ ²μÉ μ É ( Í Ì ²μÉ μ É Ö μ ³ É n 0). Ò μ± Ì Ô ÖÌ ³ ²ÒÌ Î - ÖÌ μ μ ²μÉ μ É Ìμ Ë Ò ± ±- ²Õμ μ ² ³Ò Ë Ê μ μ μ μìμ É ±É Î ± ³ É μ Î μ ² ÉÓ É ± Ò ³μ μ ± μ μ ( ± É Î ±μ Éμα ) [160]. 23. μ²õí Ö É ³Ò μí Éμ²± μ Ö ÉÖ ²ÒÌ μ μ. μ± Ò É ± ³μ É Ö- μ ±, μ μ Ò É Ëμ ³ Í Õ μ É ³ ² Î ÒÌ Ë Ì Ô μ²õí ÑÖ Ì, ² ± Ì Ö Ì μ²óï ³ ÒÉ±μ³ É μ μ, (É É ) μ Ì ( ³., ³,. 20) Ê Ì É ²Ó ÒÌ ±² É ÒÌ ±μ Ë Ê Í ÖÌ Ö Ì Å É ²Ö É Ö ± μ [180] ²Ö μ² μí μ μ Ëμ ³ μ- Ö Š ÉÊ É μ μ ² É, É ± ²Ö ÒÖ Ö μ² ÔÉ Ì μ ÉμÖ É Ö μ μ ʱ² μ É ² μ. ˆ ÉμÎ ±μ³ É ±μ Ëμ ³ Í ³μ ÊÉ ²Ê ÉÓ ² μ Ö Ö ÒÌ - ±Í, μ Ê ²μ ² ÒÌ Êα ³ É ²Ó ÒÌ μ ±É ÒÌ μ μ (Ô± μé -

27 658 ŸŠ.., Š ˆ Ì ³ Ô μ²õí ² μ μé μ²óïμ μ Ò μ ³μ³ É Ëμ ³ μ Ö Éμ³μ Î ± Ì) ² ± Ì Ô² ³ Éμ [191Ä193], Î É μ É, ±μ³ ² ± DRIBs [194] μ Éμ Ö ÒÌ ±Í ˆŸˆ ( ³. É ±. 2.6). ±μ É ± É É Í ³Ê²ÓÉ Í ² μ É ˆŸˆ Ï ³ Ë - Î ± ³ μ Ñ ±Éμ³, μ ±μ μ Ò³ Éμα Ö μ μ Ë ± É Ê±ÉÊ Ò μ μ, Ö ²Ö É Ö É μ Å ² Î Ï É ²Ó Ò μ, ±μéμ μ μ μ ³μ μ ÊÐ É μ Éμ³ ÒÌ Ö. μ Ê Ö² μ μ μ μ ³ Éμ Ë ± Ô² ³ É ÒÌ Î É Í. Š ± É μ, ²μ Ò ² μ Ò ±É ± Ê μ μ É ±μ μ ³ Éμ μ ± ËÉ ÊÉ ³ É μ μ μ ± μé [195], ± ± Ï É ³ Ê μ μ É ±μ μ, - ³ É μ ³ Éμ Ì μ μ²μ ÒÌ ±É Î ± Ì ³ - É μ [196]. É μ Ö ²Ö É Ö Ï ³ ÉμÎ ±μ³ μ μ Ëμ ³ Í ± ± Éμα Ö ËÊ ³ É ²Ó μ μ ± É É μ ³μ ² Š Ô² ±É μ ² μ³ ±Éμ Ì ( ³., ³, [197Ä199]), É ± Ê ÊÎ Ê ± ²Ó- Ò³ É Ê³ Éμ³ ²Ö ² μ Ë ± Ö ±μ μ μ μ μ ÉμÖ Ö Ð É. É - ( μ μ μ μ) É μ n p+e + ν e Å ÔÉμ ±²ÕÎ μ (Ö - Ò ) μí (. 25), É ²ÖÕÐ μ μ Ò É ²Ö Í μ μ μ ± É É μ ³μ ², Î É μ É, ±Éμ Ö ÒÌ ² ÒÌ Éμ±μ [199, 200]. ˆ ³ Ö Ò μ±μ ÉμÎ μ ÉÓÕ ³ É μ É - É μ ( - ³, Ê ²μ ÒÌ ±μ ²ÖÍ, Ëμ ³Ë ±Éμ μ É..) μ Ìμ ³Ò ²Ö

28 ˆŸˆ Š ˆŒ œ ˆ ˆŠ Œ ˆ É μ μéμ, Ô² ±É μ É É μ ( ² ), μ É Î- Ö ± ±μ Ö ³³ ( Í É ). É Ò É - ( ) Å μ ²μÐ É É μ μ ² Ö μ μ ÒÌ Ì ±É É ± ³ É ÍÒ Š μäšμ ÖÏ ÄŒ ± Ò ÒÖ Ö Š - É Ê±ÉÊ Ò ÔÉμ μ μ [201]. μ É É μ Ö - Ò ±Í μ ÊÎ É ³ ÕÉ ±²ÕÎ ÊÕ μ²ó Ö É μë Î ± Ì μí μ, É ± Ì ± ± ² ± Ì Ô² ³ Éμ É É Ö ² μ, Ëμ ³ μ μéμ μ μ² ÉÖ ²ÒÌ Ô² ³ Éμ Ì ÊÉ ³ Ì É É μ μ É.. ( ³., ³, [128, 202]). É Ò É - É μ ν e + p n + e + (. 25, ) Å ±²ÕÎ μ μí É Í É É μ μé Ö ÒÌ ±Éμ μ ( ³., ³, [95, 102]). ²Ê Éμ μ, ÎÉμ ² Ö Ö ²Ö É Ö μ ³ ³ÒÌ ²μ ÒÌ Ö ÒÌ Ð, Ö ÒÌ ²Ê μ± ³ ² ³ ³ Ò Ö - Ìμ μ μ Ö, μ μ ³ Ëμ ³ μ ÒÌ μ Ê ÒÌ Ë ³ Éμ, ³ ÕÐ Ì Ò μ± Ô Õ, μ É ÉμÎ ÊÕ ²Ö Ê ± Ö ±μ²ó± Ì É μ μ γ-± Éμ, ² μ ² Î ÒÌ Ì ±É É ± μ É - μ μ ÊÍ μ μ μ ² Ö Ö μ É ³ É μ μ É - ²Ö É μ É Ò É [203], μ μ μ Ê ²μ ² Î Ö μ - ³ μ μ Ò μ±μ É μ μ ÉμÎ ± É μ μ (± ± ³ Ê²Ó Ò ±Éμ ˆ -2Œ [204] Ê É μ ± ˆ [205, 206] ˆŸˆ) Ê [210] Ò²μ μ²μ μ Î ²μ μ³ê ² Õ ËÊ ³ É ²Ó ÒÌ ² μ Å Ë ± ʲÓÉ Ìμ²μ ÒÌ É μ μ ( ³., ³, [207Ä209]). Î É μ É, Ó ³μ μ ³ ÖÉÓ É ± Éμ - ± Ì ±É É ± É μ, ± ± Í μ μ Î μ ³ - [211], Ô² ±É Î ± μ²ó Ò ³μ³ É, ±μéμ Ò Ö ²Ö É Ö ÎÊ É É ²Ó- Ò³ μ μ³ μ μ Ë ± Ô - ÒÌ ³ ÏÉ Ì Ô ( ³., - ³, [25, 165, 212, 213]), ² μ Ê ÉÓ É μ - É É μ Ò μ Í ²²Ö- Í Å Ö³μ ÊÉÓ μ ± CPT-Ê ²Ó μ É ( ³., ³, [214]). É ±μ Í Í μ μ ³μ É Ö μ Ë ± ± ÉÊ É μ Š, μ- ³μ³Ê, ²Ó Ö μ É ÉÓ μ μ μ ³ Ë ±Ê Ì- ÉÖ ²ÒÌ Ô² ³ Éμ, ² Ë ±Ê ÉÖ ²ÒÌ μ μ ( ³., ³, [215]), ±μ- Éμ Ö μ ² μ Ö É ÉÊ μ² É μ ÕÐ Ö - μ² Ê Ï μ μ ² É Ö μ Ë ± ± Ì μ³ ÊÉμÎ ÒÌ Ô ( ³., ³, [216, 217]). μ Ò Ô± ³ É ²Ó Ò μ É Ö Å É ² μ Ö μ-ë Î ± Ì Ì ³ Î ± Ì μ É É -

29 660 ŸŠ.., Š ˆ Š É Ö ÒÌ μéμ μ μ²óï ³ μéμ Ò³ (Z) É μ Ò³ (N) Ö ³ ² μ É μ É ²Ó μ É ÌÉÖ ²ÒÌ Ô² ³ Éμ. ˆ [215] Ë ³ ÒÌ (Z > 100) ÌÉÖ ²ÒÌ Ô² ³ Éμ [218, 219], Ëμ ³ μ - ² μ μ É ² ± Ì Ô± μé Î ± Ì Ö, ² μ μ- Í μ ² Ö- É ± ² Ö μ ³μ É ÖÌ μ μ μ ÉÖ - ²ÒÌ μ μ, ÊÎ ³ Ì ³μ ±Í Ê ±μ Ò³ μ ³ É ²Ó ÒÌ μ ±É ÒÌ μéμ μ É.. ( ³., ³, [8, 9, 192, 219]). Ö Ê ÔÉ ³ ËÊ ³ É ²Ó Ò³ μ É ³ ³ ± μ ±μ Î ±μ É μ Ö Ö ²Ö- É Ö ± ÊÐ É μ Ö μ É μ É ²Ó μ É (. 26) ÌÉÖ- ²ÒÌ Ô² ³ Éμ [220Ä222]. μ É ± Ì Ô² ³ Éμ É ²Ö É μ- μ μî Ó ±μ μ ÒÉ, μ Î μí É Ö Ê μ ±μ²ó± Ì ±μ [216, 221]. μ² Éμ μ, ± Ö μ²μ Ö μ É ³μ μ μ É μ ²Ó μ ÖÉ μé ±μ ± É μ Ö μ ³μ ². ²Ó Ï μ ÔÉμ³ ² Ö μ μ Ìμ ³μ ÉÓÕ ÊÎ Ö Ö μ-ë Î ± Ì μ É Ê μ Ê ÒÌ ÌÉÖ ²ÒÌ Ô² - ³ Éμ Z = , É ± É μ³ μ ÒÌ μéμ μ Z = 119, 120. μ³ ³μ ÔÉμ μ Ê Ò μ Ò Ò μ É Ê±ÉÊ Ì Ö ÒÌ Ê μ, ÎÉμ μ- μ² É ÊÉμÎ ÉÓ ³ É Ò Ê μ³ö ÊÉÒÌ ÒÏ ³μ ², É ± Ò μ - ² Î Ì Î μí μ ² Ö Ö- ² Ö Ö ³ ²μ³ μ Ê, ÎÉμ μ ²Ö μ ² Ö ³ Ö μ É ³ Í ± ²μ Ì É. ΠɲÖÕРʲÓÉ ÉÒ μ ² Ì ² É μ É Ê ÌÉÖ ²ÒÌ Ô² - ³ Éμ c Z = , Ê ²μ μ, ³ ÕÉ Ìμ ÖÐ Î μ É ÊÉ Ö Éμ Î ²μ Î É μ² ÒÌ ±² ÉμÎ ± É ² ÍÒ Œ -

30 ˆŸˆ Š ˆŒ œ ˆ ˆŠ Œ ˆ 661 ² [223Ä226]. ±μ μ ÉÓ ÔÉ Ì Ê ± ²Ó ÒÌ ² μ μ Éμ É Ð Éμ³, ÎÉμ μ ² Ò μ ±Ê μ μ μ Ï É μ² ±É ÒÌ ³μ ² Ö μ É Ê±ÉÊ Ò, ±μéμ Ò ±μ Î μ³ Éμ μ² Ò μ²êî ÉÓ μ μ μ μ ³± Ì ÉÊ É μ Š. ÔÉμ³ ±²ÕÎ μ, ÎÉμ ² Ö ÔÉμ Ö μ-ë Î ±μ Ëμ ³ Í μ² ³μ É μé μ ÉÓ ³ É μ ³μ Ë ± Í μ μ ÒÌ Í μ Š. Ï ÔÉμ μ ² ² Ê É μé³ É ÉÓ, ÎÉμ ±μ³ ² ± Ö μ- ³³ ³ Ê μ ÒÌ ² μ μ μé³ Î Ò³ ÒÏ ËÊ ³ É ²Ó Ò³ μ μ ³ Ô± ³ É ²Ó μ Ë ± Î É Í μ É Ö ³Ò μ ² μ É Ö μ ² É É Ì μ²μ μ Ö Ô± ³ É ²Ó ÒÌ Ê É μ μ± ³Ò μ Ò ³ Éμ Ò ² μ Ö, ±μéμ Ò Ó³ Ê ²μ μ ³μ μ Ê - μ ÉÓ μ Î ÉÒ ³ ³μ Ö Ò³ ² Ö³ [36Ä38]. μ - ² Ö μ μ Ê ² Î ³ Ô Ê ±μ É ² (Ô É - Î ± μ μ Ë μ É ). ƒ² μ Ì ±É É ±μ Éμ μ μ ² - Ö Ö ²Ö É Ö ÊÐ É μ Ê ² Î É μ É Ê ±μ É ² ( Ë μ É ± ²Ó μ μ μ ÒÏ Ö É μ É ). ÊÉÓ É ÉÓ μ ² Ö μ- É ²Ö É Î É ²Ó μ Ê ² Î ÉμÎ μ É Ê ±μ É ²Ó ÒÌ Ô± ³ Éμ ( Ë μ É ³ ± ³ ²Ó μ ÉμÎ μ É ³ ). É Éμ ² Å ÔÉμ É μë ± ±μ ³μ²μ Ö Ë ± Ô² ³ É ÒÌ Î É Í ( Ë μ É Í μ ÒÌ ±μ ³ Î ± Ì ² μ ). μ²ó±μ μ ³Ò ² μ μ- ±Ê μ É ÒÌ, μ²êî ÒÌ ÔÉ Ì Ë μ Éμ, μ μ μ ² ÎÓ μ μ Ê μ μ Ë Î ±μ ± É Ò ³, μ μ μ μé ËÊ ³ É ²Ó ÒÌ μ ² ³ É É μ ³μ ². 2. ˆ ˆŸˆ Œ Š ˆŒ œ ˆ ˆŠ ˆ μ³ ² ± ɱμ Ëμ ³Ê² μ Ò ² Ò Î μ μ μ ÔÉ É Ö ˆŸˆ 2017Ä2023., μé Î ÕÐ Ï Õ μé³ Î ÒÌ ÒÏ μ² ÒÌ μ ² ³ Ë ± Ô² ³ É ÒÌ Î É Í Éμ³ μ μ Ö. μ μ ³ Ê ² μ Ô± ³ É ²Ó μ Ë ± Ô² ³ É ÒÌ Î - É Í, μ ±μ²ó±ê ³ μ μ ²Ê μ ËÊ ³ É ²Ó μ É ³ É Í - É ²Ó μ ³ Éμ ÊÎ μ μ ³³ ˆŸˆ Ëμ ³ Ê É ± ± ³ μ μ Î - ±ÊÕ μ μ Ê, É ± ³ Éμ μ²μ Õ Ì μ μ ³ÒÌ ˆŸˆ ² μ Å μé ± ±μ, ʱ²μ μ Ö μ ³μ² ±Ê² μ Ï μ μ ÒÌ ³ É ²μ. - ± Î É Í μ± Ò É É ³Ê² ÊÕÐ ² Ö μéò μé Ê ±μ ˆŸˆ É ± Ì ³ ÒÌ μ ² ÉÖÌ, ± ± Ëμ ³ Í μ μ-±μ³³ê ± Í μ Ò ÒÎ ² É ²Ó Ò É Ì μ²μ, μì ³ Ö, Ë ± μ² ³ μ, ±μ - μ μ μ μ ÉμÖ Ö Ð É ²μ ÒÌ ±μ³ ² ± ÒÌ μ, μ- μ²μ Ö, É ± É.. É.. ² Ê É μ Î ± ÊÉÓ, ÎÉμ μ Ê ³Ò

31 662 ŸŠ.., Š ˆ.. Í ² μ μ μ ³³Ò ˆŸˆ Ö ²ÖÕÉ Ö ²ÊÎ Ò³. Å ²μ- Î ±μ ² É É É μ μ μ² 60-² É ³ μ μ ² - μ μ Ê Ï μ ÊÎ μ- ² μ É ²Ó ±μ μéò ˆŸˆ μ ÒÌ Ê Ì Ö μ-ë Î ±μ ʱ ( ³., ³, Ò ÊÐÊÕ ³ ² É ÕÕ μ ³³Ê ˆŸˆ [11]). Œμ μ ± ÉÓ, ÔÉ Î Ò É Ò É ² Éμ³ É Ê μ³ ±μ²ó± Ì μ±μ² ÊÎ ÒÌ μ ˆŸˆ, μ Ö, μ- Ì ÖÖ Ê³ μ Ö ÔÉμ ², μ Ìμ ³μ ÉÊ ÉÓ ± Ï Õ ÔÉ Ì ³ Í μ ÒÌ Î. μ ÊÐ É Ê, ÊÎ μ Ê ÊÐ ˆŸˆ Å ÔÉμ ʲÊÎÏ μ μ μ² μ ÉμÖÐ μ ˆŸˆ μ ÒÌ ² μ ÖÌ LHC. ± ³ ÉÒ ATLAS CMS.Š ± É μ, ³ Ê μ Ò ±μ²² μ Í ATLAS (A Toroidal LHC ApparatuS) [227] CMS (Compact Muon Solenoid) [228] Ò² μ Ò - Í ²Ó μ ²Ö μ Ö ³ μ μ ² μ ÒÌ Ô± ³ Éμ μ μ μ μ±μ² Ö, Í ² ÒÌ É ³ É Î ±μ ÊÎ ËÊ ³ É ²Ó ÒÌ μ É ³ É μéμ - μéμ ÒÌ Éμ²± μ ÖÌ ³ ± ³ ²Ó μ Ô 7Ä14 Ô μ²óïμ³ μ μ³ ±μ²² LHC. Š ± Ê Ê μ³ ²μ Ó, ² - Ï ³ Î ³ ÔÉ Ì ² μ Ò²μ μ Ê μ μ μ ± ÔËË ±Éμ μ μ Ë ± ³± ³ É É μ ³μ ². É ±Éμ Ò ATLAS CMS (. 27) Ö ²ÖÕÉ Ö Ê ± ²Ó Ò³ Í - É Ò³ μ μ ²μ μ É Ë Î ± ³ Ê É μ É ³, ±μéμ Ò ±±Ê³Ê- ² ÊÕÉ ³Ò μ Ò μ É Ö μ ³ μ ʱ, É Ì ±, É Ì μ- ²μ, É μ μé± Î Ëμ ³ Í. μ ÔÉ ³ Î ³ μ μ μ²öõé ² μ ÉÓ ³ ± ³ ²Ó μ Ï μ± ±É, Éμ³ Î ² μ ÒÌ, μ ÒÌ Ë Î ± Ì Ö ² É ÊÕÉ μ²êî μ Ï μ μ- ÒÌ. μôéμ³ê ÊÎ É ÔÉ Ì ± Ê μ³ ÏÉ ÒÌ ³ Ê μ ÒÌ μ ±É Ì ³ É ²μ Ó ± ± μ Ï μ μ Ìμ ³μ ²Ö ˆŸˆ Å ³ Ê μ - μ ÊÎ μ μ Í. Ï μ ÊÎ É μé Ê ±μ ˆŸˆ Ô± - ³ É Ì ATLAS CMS ±μ²² LHC Ò²μ μë Í ²Ó μ ÖÉμ μï Ï É Ì μ ³Ö ˆŸˆ Ò² μ ² μ²óï Ö μî Ó Ö μé. ±, ʱμ μ É μ ±μ²² μ Í ATLAS μ μ± É μ μ Î ± ²μ, ÎÉμ μé Ê ± ˆŸˆ ² ÊÐ É Ò, Ö ²Ê- Î Ï ÕÐ ±² μé±ê, μ ±É μ, μ μ É μ, ³μ É μ Ô± ²Ê É Í Õ μ μ ÒÌ μ É ³ É ±Éμ ATLAS Å É ³Ò É ±É μ Ö ³Õμ μ, Ô² ±É μ³ É μ μ μ μ μ ± ²μ ³ É μ, É - ± ÊÉ μ É ±Éμ, É ± É ³Ò μ Î μ μ μé± ÒÌ ( ³., ³, [229Ä249]). Ö ÔÉ ³ ² Ê É μ μ μ μé³ É ÉÓ, ÎÉμ Ö Ê ˆŸˆ Éμ²Ó±μ É ÊÎ É ± ±μ²² μ Í ATLAS (ˆÉ ² Ö, ) ² ±² μé±ê ² ±Ê Ì ² ÒÌ É ±É - ÊÕÐ Ì É ³ Ê É μ ± ATLAS. ²μ Î Ö ÉÊ Í Ö ÊÎ É ³ ˆŸˆ Ô±c ³ É CMS ( ³., ³, [24, 228, 250Ä257]).

32 ˆŸˆ Š ˆŒ œ ˆ ˆŠ Œ ˆ Ð É ±Éμ μ ATLAS ( ÌÊ) CMS ( Ê) μμé É É Ò ÊÐ ³ ² É μ ³³μ ˆŸˆ [11] Ëμ ³Ê² μ Ò³. 1 ² Ö³ É Ö Ë ± Î É Í ² Ö É É Î ± Ö Î ˆŸˆ μ Éμ É Éμ³, ÎÉμ Ò μ μ μ² μí μ μ ÊÎ É Ö ³ Ê μ ÒÌ Ô± ³ É Ì ATLAS CMS Ô μéμ- μ 13Ä14 Ô (Run-II LHC) μ²êî ÉÓ Ê²ÓÉ ÉÒ ËÊ ³ É ²Ó μ μ É μé μ É ²Ó μ μ Ò μ μ, É Ê±ÉÊ Ò μ É ± ±- ²Õμ μ

33 664 ŸŠ.., Š ˆ.. Š -³ É, ÊÐ É μ Ö μ μ Ë ± Ô - μ³ ³ ÏÉ Ô -, É ±μ ± ± Ê ³³ É Ö, μ μ² É ²Ó Ò ³ μ É μ É É, μ Ò É Ò Î É Í ³μ É É ATLAS. Ï ² μ É É Î ±μ Î Ê É ±μ ± É - μ μ Ö ² μ, ²μ ÒÌ, ± ± ²μ, μé Ê ± ³ Ê Ò ˆŸˆ Ô± ³ É ATLAS [258]. μ² Ò μ± ÔÉ Ì ² - μ Ìμ ÖÉ: 1) μ ± ÊÎ Ì ±É É ± μ μ² É ²Ó ÒÌ Ô± μé - Î ± Ì ( Éμ³ Î ² ± ²Ó ÒÌ) Z -, W - μ μ μ (. 28) ÊÌ É Ê ÒÌ, Ê̲ Éμ ÒÌ Ê Ì μí Ì [258, 259, 261Ä268]; 2) μ ± μ ³μ ÒÌ μö ² Ê ³³ É ±μ Î ÒÌ μ ÉμÖ ÖÌ μ É ÉμÎ μ μ²óï ³ Î ²μ³ μ ÒÌ É Ê, μ μ μ ÕÐ Ì Ö μ² μ Ò³ ² Éμ ³ μ²óïμ μ É ÕÐ Ô [269Ä272]; 3) μ ± Ê ³³ É Î ÒÌ Ö ÒÌ μ μ μ μ Ö Ê Ì ±μ ± É ÒÌ μ [273Ä275], É ± ÊÎ μ μ Ö μ μ É É μ ³μ ² μ ³ É μ t t- μ ; 4) μ ± μö ² ² É μ μ μ ÒÌ ÉÊ É ÒÌ ±μ³- μ É ÉÖ ²ÒÌ ± ±μ (intrinsic heavy avor) μéμ μ μ - ² Î ÒÌ μ ³μ ÒÌ Éμ μ²μ ±μ Î ÒÌ μ ÉμÖ [276Ä280]; 5) μ ± μ- ÒÌ ÊÎ μ É É ÒÌ ³ μ μ μ μ, μ Ð Ì ÉÖ - ²Ò c- b-± ± [281Ä286]; 6) Éμ μ ÊÎ ²Õμ μ É Ê±ÉÊ Ò μéμ [287Ä289]; 7) ³ ÊÌÎ É Î ÒÌ μ -Ô ÏÉ μ ± Ì ±μ - ²ÖÍ μéμ - μéμ ÒÌ Éμ²± μ ÖÌ μ²óï Ì ³ μ É μ ÉÖÌ Ô ÖÌ [290] μé² Î μé μ ÒÎ ÒÌ ± ² μ μî ÒÌ μ μ μ ( ² ) É μ μ ³μ- É Ë ³ μ μ ± ²Ó Ò³ ±Éμ Ò³ μ μ ³ μì Ö É ± ²Ó μ ÉÓ ( ), É.. ³ Ï É ² Ò Ò Ë ³ μ Ò (μ μ Î Ò L R), ÎÉμ μ É ± Ê ± ²Ó Ò³ Ô± ³ É ²Ó Ò³ ÉÊ ³ [259, 260] CMS. μ Ò Ê ² Ö Ï ² μ Î Ê ÊÉ μ μ- ÉμÎ Ò É Í μ ÒÌ ²Ö Ê ±μ Ê Ò ² ÖÌ. Éμ ² - μ Ö μí μ μ Ö ³Õμ μ ³ μ μ É Ê ÒÌ μ ÒÉ, Í ²Ó ±μéμ ÒÌ μ ± ± É É μ ³μ ² μ ± μ μ Ë - ± [291Ä295]. μ² ±μ ± É μ³ ² Ê ˆŸˆ ±μ Í É Ê É Ö ² μ ±μ μ³ μ É μ μ Ö ³Õμ μ μí Ì ²² Ä Ÿ. Î É μ É, Ê μ²óïμ μ ÒÉ ³ ËË Í ²Ó ÒÌ Ò ËË Í ²Ó ÒÌ Î μ Ö ³Õμ ÒÌ μ É ÒÌ ³ μ 2000 ƒô /c 2 [253, 257], É ± ÊÎ ³³ É Ö Ò² É ³Õμ Ä [296Ä298]. Ê μ ² Å ÊÎ

34 ˆŸˆ Š ˆŒ œ ˆ ˆŠ Œ ˆ 665 μ É μ μ [299]. ƒ Ê μ μ² É ³ ÉÓ Ö ÊÉμÎ ³ - Î Ö ³ Ò ÔÉμ μ μ μ μ ² ³ μ Ì ±É É ±, ±μéμ Ò μ μ- ²ÖÉ ² ÉÓ Ò μ μ ² μ É μ ± É É μ ³μ ² [254Ä256]. μ³ ³μ ÊÎ É Ö ÔÉ Ì μé Ì μé Ê ± ˆŸˆ μ μ² É Ò μ² ÖÉÓ μ μ Ö É ²Ó É ³± Ì ÏÉ É μ Ô± ²Ê É Í É ±Éμ μ ATLAS CMS (μ Î Ê É, Ô± É Ò, μ μ É, μ ± μé± ³ É ³ É Î ±μ μ μ Î Ö, ± ² μ μ±, ±μ É μ²ö ± Î É ÒÌ É..), É ± μé Ì μ Ì ³μ Í ˆŸˆ μ ³ μ É μ Ë ±. ˆ ² μ Ö μ ² É ² ÒÌ ³μ É, É μ Ë ± É μë ± μ μ ² Ó μ μ ÖÉ Ö μ Éμ Ö ÒÌ μ ² ³ ³... ² μ ( Ÿ ) - ² ³ μé Ê ±μ ÊÎ μ-ô± ³ É ²Ó μ μ μé ² Ö μ ±É μ ±μ μì ³ ÊÎ μ-ô± ³ É ²Ó μ μ μé ² Ë ± Ô² ³ É ÒÌ Î - É Í. μ μ Î ²Ó ±μ³ ÔÉμ μ Ï μ μ Ö ( Éμ²Ó±μ ²Ö ˆŸˆ) ² Ö Ò² Ê μ μ É ±μ μ, ±μéμ Ò μö ² Ö Ê [3, 196], μ μ É Ò³ ÊÎ É ³ μ μ ʱμ μ É μ³ Ò². 29. ³ÖÉ ± Ê μ μ É ±μ μ ( ² ) ±ÉÊ É μ ÎÊ ² μ Ê Ê.. Œ. μ É ±μ μ Å É ²ÓÖ ± μ É ± Ë ±, ± ³ ±, Éμ ËÊ ³ É ²Ó ÒÌ É Ê μ μ Ö μ Ë ± Ë ± É μ, μ ² ³ - Éμ É μ μ μ ± μé ²Ö μ ±μ ËÉ... ² μ Å μ É ± Ë ±, β -±μ., Ò ±Éμ Ÿ, É μ ³ μ É Ö³ ËÊ - ³ É ²Ó μ ʱ μ ³ Éμ ± ² Î Ö μ ÊÌμ² Êα ³ μéμ μ

35 666 ŸŠ.., Š ˆ.. μ²êî Ö Ï Ì Ê²ÓÉ Éμ. Ì Å μé± ÒÉ É - μ π + π 0 e + ν e [300], μ μ μ ÊÐ É μ Ö ³Õμ μ μ É μ ²μ Ô± ³ É μ μ μ Ê Õ [301,302], ²Õ μé- Î Ö μé ³Õμ μ μ É μ ±Í μ + 3 He 3 H + ν μ μí ± Ì μ ² ³ Ê ν μ [303, 304], μ É V ÄA- É Ê ²Ó μ É ² μ μ ³μ É Ö ÊÉ ³ ³ Ö μöé μ É - Ì É ³Õμ μ μéμ ³ [305], ³ ²Ó μ É Ô² ±É μ μ μ - É μ μé 152m Eu [306] ³.. Š ± É μ, ³ μ Ê. Œ. μ É ±μ μ Ëμ ³Ê² μ ² Õ μ μ Í ²²ÖÍ ÖÌ É μ Å - Ð ÖÌ μ μ μ É É μ Ê μ (. 30) [307, 308], Ô± ³ - É ²Ó μ μ É ±μéμ μ Ò² Ê μ ² ± Ö ³ Ö μ Ë ± ³ Ð Ö É μ μ μ μ É É μ Ê μ μ É ( - É μ Ò μ Í ²²ÖÍ ) ³³ μ³ Ê μ. μ É Ö ( ² ) É μ ³Õμ μ μ É, μ É ÖÕÉ Ö μ É É ³ μ Ò μ ÉμÖ Ö É μ, É ±É Ê É Ö ( ) É μ Ê μ μ ( μ Ö É ²Ó μ ³Õμ μ μ) É. ˆ [309, 310] ÉμÖÐ ³Ö Ë ± ˆŸˆ μ μ ÖÉ Ô± ³ ÉÒ ±É Î ± μ ³ μ ³μ Ò³ ÉμÎ ± ³ É μ. μ² Î Ò É μ Ö ²Ö- ÕÉ Ö ³ Éμ³ ÉÐ É ²Ó μ μ ² μ Ö Ô± ³ É BOREXINO [311], ³ Ò μéμ± μ² Î ÒÌ ²² ÒÌ, μ ÒÌ, pep- pp- É μ, É ± μ É ² Ò ²Ò ÔËË ±É Ò ³ É Ò ³μ³ É É μ, μéμ± μ² Î ÒÌ ± μ μ, ÊÏ Í Ê² É.. [312Ä314]. μ³ ³μ ÔÉμ μ Ê ± ²Ó Ò É ±Éμ BOREXINO μ μ² ² ³ ÉÓ μéμ± μ É μ μé μ É É ÒÌ μ ±É ÒÌ μéμ μ ³² [98, 99, 314, 315]. ˆ É Ò Êα Ê ±μ É ²Ó ÒÌ É μ ( É É μ) μ²ó- ÊÕÉ Ö μé Ê ± ³ ˆŸˆ Ô± ³ É NOνA, Í ² μ³ μ - ² Ì É ÒÌ ³ Ï μ μ μ - ÊÏ É μ³ ±Éμ ( ³., ³, [65, 316, 317]). Ï μ Ï μé Ô± ³ É OPERA, ±μéμ μ³ Ò Ò²μ μ Ê μ ÖÉÓ ÏÉʱ τ- É μ, μ ±Ï Ì Î É μ Í ²²ÖÍ ν μ ν τ Êα ν μ μé Ê ±μ É ²Ö SPS [318].

36 ˆŸˆ Š ˆŒ œ ˆ ˆŠ Œ ˆ 667 Êα ±Éμ ÒÌ É É μ ( ν e μé Éμ³ ÒÌ ±Éμ μ ) μ Ö Ö ²Ö- ÕÉ Ö ³Ò³ É Ò³ μ ÉÊ ÒÌ ÉμÎ ±μ É μ (É ². 1). μ ÔÉμ Î μ μ ÉμÖ μ μ²ó ÊÕÉ Ö ( Éμ³ Î ² μé Ê ± ³ ˆŸˆ) Í ²μ³ Ö ³ Í μ ÒÌ ² μ [95]. Š ² ±μ Éμ³ μ Ô² ±É μ É Í (Š ) É ±μ Ò³ Ö ²Ö É Ö Ô± - ³ É GEMMA, μ²êî ²ÊÎÏ ² ³ É Ò ³μ³ É É Î Ò μ³òï² μ Éμ³ μ É Í ( ÌÊ) Ì ³ É ±Éμ ² É Î ± Ì Í É ²²ÖÉμ Ì DANSS ( Ê)

37 668 ŸŠ.., Š ˆ.. É μ [319,320] μ É Ö ³ É μ ʲÊÎÏ ÔÉμ μ ʲÓÉ É. Éμ μ Ô± ³ É Å DANSS [102, 321], Î ±μéμ μ μ Ö³μ É ±É μ ±Éμ ÒÌ É É μ Í ²ÓÕ ³μ Éμ μ Ö μéò ±Éμ - Ï Ö μ μ μ ÊÐ É μ ² ± Ì É ²Ó ÒÌ É μ [69] Ò² Î É μ ÒÌ. ƒ² μ ³ÊÐ É μ É ±Éμ DANSS (. 31) μ Éμ É Éμ³, ÎÉμ μ μ μ É μ ÉÓ μ É É ÒÌ μ ÒÉ Êɱ ² μ Ö ² μ É ± Í É Ê ±Éμ. É μ ³μ μ- É ² Ê É Ö μ²ó μ ÉÓ Ô± ³ É νgen μ μ ±Ê ±μ É μ μ Ö Ö ( É ) É μ Ö Ì ±μëμ μ Ò³ ±μ μ μ μ Ò³ Ge- É ±Éμ ³ μ μ μ μ±μ² Ö [322]. ² Ê É μ Î ± ÊÉÓ, ÎÉμ μé Ê - ± ˆŸˆ Ö ²ÖÕÉ Ö ±²ÕÎ Ò³ μ² É ²Ö³ Ì Î ² ÒÌ ÒÏ Ô± ³ Éμ Š ² ±μ Éμ³ μ Ô² ±É μ É Í. Š ± É μ, ³ Ê μ μ³ Ô± ³ É Daya Bay (Š É ) - ±Éμ Ò³ ν e, ÊÎ É ˆŸˆ μí É Ö μî Ó Ò μ±μ, Ò² Ò Ò μ±μ ÉμÎ μ ÉÓÕ ³ Ê μ² ³ Ï Ö θ 13 [323], ÎÉμ É ²μ μ ³ ³ÒÌ Î ³ÒÌ Ê²ÓÉ Éμ Ë ± 2012., É ± Ò² μ²êî Ò Ê Ò Ê²ÓÉ ÉÒ [324Ä326]. Ö Ê μ μ² ³ ² - ÒÌ Ô± ³ É Daya Bay Ê ˆŸˆ ÉμÖÐ ³Ö μ μ Ò Ê ² Ö μ μéμî ² Ð μ² ³ Í μ μ³ ³ Ê μ μ³ μ ±É ±Éμ Ò³ É É μ Å JUNO (Jiangmen Underground Neutrino Observatory) [327] (. 32), ±μéμ Ò ³ É Ï μ±êõ μ ³³Ê ³ μ μ ² μ ÒÌ Ô± ³ Éμ μ Ë ± É μë ± É μ [328]. ²Ö μ² μí - μ μ ÊÎ É Ö ÔÉμ³ Ô± ³ É ˆŸˆ Ê μ μ Ï μ μ Ö Ë É Ê±ÉÊ, Î É μ É, ²Ö μ ±, É É μ Ö μ É Í ËμÉμʳ μ É ². ɳμ Ë Ò É μ μ μ μ É μ É μë Î ±μ μ ( ² ±- É Î ±μ μ ² ±É Î ±μ μ) μ Ìμ Ö É ²ÖÕÉ μ μ ² Ò μ Ñ ±É ² μ Ö ± ²Ó ±μ μ É μ μ É ² ±μ Éμ μ μ ³ - ÏÉ Å Baikal-GVD (. 33). ÔÉ Ì μé Ì ˆŸˆ ÊÎ É Ê É Ê μ² 25 ² É [329Ä332]. ÉμÉ Ô± ³ É μ É É Ï Î É μ μ Ê Ö ±μ²² μ Í IceCube ±μ ³ Î ± Ì É μ - ² ±É Î ±μ μ μ Ìμ Ö Ô Ô [333,334], ÎÉμ, μ ÊÐ É Ê, μé± Ò É μ μ ² μ ³ μ Ë ± Å É ÊÕ É μ- μ³ Õ. Œμ μ Ö Ê É μ ± Baikal-GVD μ² ÉÓ μ É - ÊÕ μ²ó μ³ ² ² μ (. 34). μï Ï μ Ò μé μé É Ì μ²μ Ö É Í É μ μ²ó- Ï ³ ²Ê μ±μ μ Ò³ É ±Éμ ³ μ²êî Ö Ë Î ± Ì Ê²ÓÉ Éμ, ³, ³ Ò μéμ± É³μ Ë ÒÌ É μ [335]. 2006Ä2010. ±²ÕÎ Ò Ô² ³ ÉÒ É ³Ò GVD (Gigaton Volume Detector) Ò² μé Ò, μ Ò μé É μ Ò Ê É μ ² Ò ±² É Ê [336]. ³ ÏÉ Ê É μ ± Baikal-GVD μ Ñ ³μ³ μ Ö ± 1±³ 3 [332,337,338] ² Ê É Ö Ò É ² Ï 7Ä10 ² É [339]. μ ±É

38 ˆŸˆ Š ˆŒ œ ˆ ˆŠ Œ ˆ Ì ³ ( ÌÊ) Ë Î ± ( Ê) μ μ μ ³ μ μëê ±Í μ ²Ó μ μ É ±Éμ ±Éμ ÒÌ É É μ JUNO Baikal-GVD ³ É KM3Net IceCube ±²ÕÎ Ò μ ±É ƒ²μ ²Ó Ö É Ö μ Éμ Ö [340]. Ò³ ²Ö ËÊ ³ É ²Ó ÒÌ ² μ ÉμÎ ± ³ É μ Ö ²ÖÕÉ Ö ² Ò Ö Ò μí Ò, É ± ± ± μ ÒÎ Ò É -, Š- Ì É Ô² ±É μ μ, É ± μ μ É -. μ² ËÊ ³ É ²Ó μ Î ³ É μ ± É μ μ Ö μ μ μ μ μ É -, μ ±μ²ó±ê μ ² μ ³μ Éμ²Ó±μ ²ÊÎ Ö μ μ ÊÏ Ö ±μ μì Ö ² Éμ μ μ Î ² (ΔL = 2), É ± ± ²Ö μ ² Ö μ Ò É μ ( ±, É.. ν = ν, ² Œ μ Ò, É.. ν ν ) μ²õé μ μ ³ ÏÉ É ÒÌ ³ (. 35).

39 670 ŸŠ.., Š ˆ É Ò ±É Ò É Ö μ ±É Baikal-GVD ±Ê μ± ²μ³ É μ μ μ ³ - ÏÉ. 34. Ì ³ É Î Ò μ² μ³ ÏÉ μ μ É μ μ É ² ±μ Baikal-GVD ( ² ). É Î ± ³μ Ê²Ó μ Ê ³ μ ² ( ). ˆ [332]

40 ˆŸˆ Š ˆŒ œ ˆ ˆŠ Œ ˆ ² Ò ³μ Ò μ μ μ É - Å ÊÌ É Ö 2νββ - É Ö 0νββ. μöé μ ÉÓ 0νββ-³μ Ò É μé μ²õé μ μ ³ ÏÉ ³ É μ m ee = 3 m iv 2. Ê μ±. ƒ. μ μ [339] i ei ˆŸˆ ³ É ÊÎ É Ô± ³ É Ì SuperNEMO GERDA ( É ± MAJORANA) μ μ ±Ê É μ μ μ μ μ É -. Šμ²² μ Í Ö NEMO-3 (. 36, ÌÊ), Î ±μéμ μ μ ÉμÖ² μ μ- ³ μ³ ³ É ±μ Ô Ê ± ³ÒÌ Ô² ±É μ μ ( É ±Éμ ÉμÎ ±), ±μ Î ² μõ μéê ±μëμ μ μ μ ³ μ ³ Ê μ μ ² μ Éμ LSM (Œμ, Í Ö), Î É Î μ Ë - μ ±μéμ μ μ ÊÐ É ²Ö É Ö Î É ˆŸˆ. Ô± ³ É μ²êî μ ³ μ μ ÒÌ Ê²ÓÉ Éμ, Î É μ É μ ² μ Ò ² ³Ö Ö 100 Mo μ ± ²Ê É μ μ μ μ μ É - [341,342]. ÉμÖÐ ³Ö ±μ²² μ Í Ö NEMO, μì ÖÖ ² ÊÕ μ²μ Õ μ μ- ³ μ μ É ± ± ²μ ³ É, μé É μ ³ μ μ ³μ - É Í μ μ μ ³μ Ê²Ö É ±Éμ SuperNEMO (. 37). Ô± ³ É GERDA (. 36, Ê), μ μ μ³ Í - É ±Éμ = ÉμÎ ±, ÊÎ É μé Ê ±μ ˆŸˆ ³ μ ³Ö Ö 76 Ge μ ÊÌ É μ³ê ± ²Ê μ μ μ É -, μ²êî μ Ò ² ³Ö ÔÉμ μ Ö μ μé μï Õ ± μ μ³ê É - μ³ê É - Ê [343Ä345]. μ μ² Ê Ï μ μéò Ô± ³ É GERDA É Î ² Ï Ì 5Ä7 ² É μ μ² É Ò μ±μ É ÓÕ μ- Éμ μ É μ É ÉÓ ² μ μ ÊÉÓ [346, 347] Ê ± ²Ó Ò Ê²ÓÉ É Ô± ³ É HeidelbergÄMoscow [348, 349].

41 672 ŸŠ.., Š ˆ É ±Éμ NEMO-3 ( ÌÊ), μé Ï ² μ Éμ LSM (Œμ, - Í Ö), É ±Éμ GERDA ( Ê) μ μ³ ²μ ² μ Éμ ƒ - μ (ˆÉ ² Ö) Ó ² Ê É μé³ É ÉÓ, ÎÉμ μ ² Ê μ³ö ÊÉÒÌ ÒÏ Ò ÕÐ Ì Ö Ê Ìμ Ô± ³ Éμ μ μ ±Ê ² μ Õ É ÒÌ μ Í ²²ÖÍ, ±μéμ Ò Ê ²μ μ μ μ μ² ÉÓ ± ± ³ ³Ê³ ²Ö Ï Ö μ μ μ Ì É ÒÌ ³ Ì ±É ÊÏ Ö CP- ³³ É ² Éμ μ³ ±Éμ,

42 ˆŸˆ Š ˆŒ œ ˆ ˆŠ Œ ˆ Ò ³μ É Í μ Ò ³μ Ê²Ó ( ) μ μ μ É ±Éμ SuperNEMO Ê μ ² μ Éμ LSM ( ² ) μ Ö Ò ² Ò ÕÉ Ö Î μ ² Ö μ Ò, μ²õé- μ μ ³ ÏÉ ³, Ô² ±É μ³ É ÒÌ μ É ±μ ³ Î ± Ì ÉμÎ ±μ É μ. ˆ³ μ Ó μ² Ò ÒÉÓ ²μ Ò μ μ² É ²Ó Ò Ê ² Ö, ³ μ ÔÉμ Ë ² Ê É μ ÉÓ μ² ÒÌ Ô± ³ É ²Ó- ÒÌ Ê²ÓÉ Éμ. Œμ ±μ μ ³ μ ² μ Éμ μé Ê ± ˆŸˆ μ ÖÉ Î - É ²Ó Ò ±² μ Ô± ³ É EDELWEISS (. 38, ² ) - μ μ³ μ²μ³ É Î ± Ì ÌÎ ÉÒÌ ³ ÒÌ É ±Éμ μ, Î ±μéμ- μ μ Å Ö³μ μ ± É ³ μ ³ É [350,351]. ³± Ì Ê μ³ö ÊÉμ ÒÏ ±μ²² μ Í BOREXINO Ê ˆŸˆ ³ É ÊÎ É Ô± ³ É μ μ ±Ê É ³ μ ³ É DarkSide (. 38, ) ³Ö μ ±Í μ μ ± ³ μ ±μ³ μ [352, 353]. ² Ê ³μ Ê ² Î ±μ² Î É. 38. Š μ É É É ±Éμ EDELWEISS-3 ( ² ) É ±Éμ DarkSide-50 ( ) [353]

43 674 ŸŠ.., Š ˆ.. Ò μ±μéμî ÒÌ ³ ÒÌ É ±Éμ μ Ô± ³ É EDELWEISS - É ²Ö É Ö É É Î ± μî Ó Ò³ Éμα Ö μ ³μ μ É - É Í μ μ μ ³μ ʲÖÍ ² Å μé² Î É ²Ó μ Ì ±É É ± - ³μ É Ö Î É Í ² ±É Î ±μ É ³ μ ³ É [115]. μ Ò μ³ ² μ ±ÉÒ μ É ²ÖÕÉ μ μ Ê μ μ - É μ μ ³³Ò ˆŸˆ ( μ μ μ É ²μ ± [339]). ³- ± Ì ˆ É ÉÊÉ μ É Ê²ÓÉ Éμ μ É μ μ É Ô± ³ É Ì ± ± É Éμ μ, É ± Ê μ³. ÔÉμ³ ˆŸˆ Î É É μ Ìμ ³Ò³ ÊÎ É μ ÉÓ μ² ±É ÒÌ ³ Ê μ ÒÌ μ ±É Ì μ ² É É μ Ë ±, ±μéμ ÒÌ ±² μé Ê ±μ ˆŸˆ Ö ²Ö É Ö ² Ï ÕÐ ³, Éμ ± Ò³. Éμ ÊÕ μî Ó Ê μ³ö ÊÉÒ Ô± - ³ ÉÒ JUNO NOνA, EDELWEISS SuperNEMO, É ± BOREXINO, GERDA. ˆÉ ±, μ ² μ μ μ É μ μ ³³ [77,339,354] ² Ö Î μ Éμ É Éμ³, ÎÉμ Ò μ Î ÉÓ ˆŸˆ ² ÊÕÐ μ Í É - μ Ë ± É μë ± ± ± μ μ É μë Î ± Ì ² μ Ê ± ²Ó μ³ É μ³ É ² ±μ Baikal-GVD ³ μ μ ² μ ÒÌ (ËÊ ³ - É ²Ó ÒÌ, ±² ÒÌ) ² μ Êα Ì É É μ Š ² ±μ Éμ³ μ Ô² ±É μ É Í, É ± Î É Ï ÕÐ μ ±² μé Ê ±μ ˆŸˆ μ² ±É Ò ³ Ê μ Ò Ô± ³ ÉÒ (É ± ± ± JUNO, EURECA [355].), É ± ² μ Ö μ Õ Ê ³μ μ μ ² μ É ²Ó ±μ Ë É Ê±ÉÊ Ò ˆŸˆ Ë ± ˲ μ. Šμ Ò μ ± μ μ Ë ±. μ ÖÉ ² Éμ μ μ Î ² ( ² Î ÕÐ μ Ö Ò ² Éμ Ò) μ ±²μ [302, 356, 357] Ë ±É Î ± ² μ Ö μé Í É ²Ó μ³ê ʲÓÉ ÉÊ μ ± Ì μé (1948Ä1950.). μ É ±μ μ. ± [358, 359] μ μ ±Ê - Ð Ö μ μ μ Ö μ μ ² Éμ (³Õμ ) Ê μ Ö Ò ² Éμ (Ô² ±É μ ) Ê ± Ö É μ (μ eγ). ²Ó Ï ³ μ Í É. Œ. μ É ±μ μ ˆŸˆ Ò² Ò μ²- Ò Ò Ô± ³ É ²Ó Ò μéò μ μ ² Õ μöé μ É - μ, Ð ÒÌ ±μ μ³ μì Ö ² Éμ μ μ Î ². ±, Ê É - μ ± Ò²μ μ É ÊÉμ ±μ μ μ Î μöé μ ÉÓ - μ 3e [360] Œ. μ É ±μ μ Ò ± ² Õ μ μ ³μ - μ³ ÊÐ É μ Ìμ μ ³Õμ Ö ( Éμ³, μ ÉμÖÐ μ ÊÌ ² Éμ μ, M μ + e ) É ³Õμ ( M μ e + ) [307]. ÔÉμ³ μí ² Éμ μ Î ²μ ³ Ö É Ö μ ±Ê (ΔL =2), Ìμ μ + e μ e + μ² μ ÉÓÕ - Ð É É μ ³μ ². Ë μé μ Ÿ Ò² Ê É μ ² Ì ÖÖ Í μöé μ É Ìμ M M [361, 362]. ÉμÖÐ ³Ö É Í μ Ò ²Ö ˆŸˆ μ ± ± Ì, ÊÏ Õ- Ð Ì μì ˲ μ Ìμ μ ³ Ê Ö Ò³ ² Éμ ³ μ- μ² É Ö ÊÉ ³ ÊÎ É Ö μμé É É ÊÕÐ Ì ³ Í μ ÒÌ ³ Ê μ ÒÌ

44 ˆŸˆ Š ˆŒ œ ˆ ˆŠ Œ ˆ 675 μ ±É Ì. Ì Å μ ± μ eγ ±μ μ³ Ê μ ÉμÎ- μ É PSI ( μ ±É MEG) [363, 364], ³ μ³ ²Ó μ μ ³ É μ μ ³μ³ É ³Õμ μ FNAL ( μ ±É Muon gä2 ) [365], É ± Ò μ±μ - Í μ Ò μ ± Ð Ö (±μ ) ³Õμ Ô² ±É μ Ö ÒÌ ³ Ï ÖÌ μ A e A (Ô± ³ ÉÒ Mu2e [366Ä368] COMET [369Ä371], ±μéμ Ò μ μ ÖÉ Ö ÒÌ μ É μ ± Ì). μ Ò É É ²Ö É μ ³μ μ ÉÓ μ ± Ô± ³ É Mu2e ±μ ³Õμ μ É μ μ A e + A [372Ä374], ±μéμ Ö μ² μ ÉÓÕ - Ð É É μ ³μ ², μ ±μ²ó±ê ² Éμ μ Î ²μ ÊÏ É Ö ÍÒ (ΔL =2). ÔÉμ³ ³Ò ² μ e + ±μ Ö Ö ²Ö É Ö Ö- ³Ò³ (Ê ±μ É ²Ó Ò³) ²μ μ³ É μ μ μ μ μ É - 0νββ É ± ÎÊ É É ²Ó ± μ²õé μ³ê ³ ÏÉ Ê ³ É μ, μ ±μ Ê μ ±μ³ Í : m μe = 3 m i V μi V ei (.. 35). i Î ²μ ² μ Ö³ μ μ μ Ë ± ˲ μ ˆŸˆ Ò²μ μ²μ- μ μé ³. Œ. μ É ±μ μ Ì μí ±²μÉ μ Ÿ (1951Ä1960.) μ μ ±Ê μ ³ É μ μ μ μ Ö ± μ μ É ²Ó ÒÌ μ μ [375, 376]. ʲÓÉ É μ ±²μ μ ÖÉ É μ ÉÓ [377]. ²Ó Ï ³ μé Ê ± Ÿ Ê ²Ö² ³ μ μ ³ Ö ÊÎ Õ μ É μ μ, μ ² - ÕÐ Ì ÔÉ ³ ± Éμ Ò³ Î ²μ³. ³ ² ÊÎ É Ô± ³ É Ì ƒˆ ( ³., ³, [378Ä381]) EXCHARM ( ³., ³, [382, 383]) ÊÌμ ±μ³ Ê ±μ É ² [384], μ ² ³Ö Å Ô± - ³ É E391a (Ÿ μ Ö) μ μ ±Ê ± ± Ì μ É ²Ó ÒÌ ± μ μ ( ³., ³, [385Ä388]). μ Éμ Ò μ± Ì Ô ˆŸˆ ² μ Ö μ É Ì ±É - É ± μ É ²Ó ÒÌ K-³ μ μ [389,390] Î ² Ó 60-Ì. XX. ÉμÖÐ ³Ö μé Ê ± ÔÉμ ² μ Éμ μ ÖÉ ³ É Ò ±² Ô± ³ É NA62 μ ÊÎ Õ μ μ μ μ μ K + π + ν ν (. 39) μ μ³ Ê μ ÉμÎ μ É ( ³., ³, [391Ä394]). Š μ³ ÊÎ Ö É μ É Ë ± ˆŸˆ ³ ² ÊÎ É ² - μ ÖÌ ± Ì μ Ð μî μ ÒÌ ( μ Ð Ì c-± ± ) ² É ÒÌ ( μ Ð Ì b-± ± ) μ μ. ³, Ò² Ò- μ² μ ± ² Éμ μ μ μî μ μ μ ³ μ D 0 μ + μ. 39. ³ Ò ³³, ÕÐ Ì ±² K + ³μ ² π + ν ν É É μ

45 676 ŸŠ.., Š ˆ.. [395], ³ μ²ö Í Ö Λ- Λ- μ μ Ô± ³ É NOMAD [396], μ ² Î ÉμÉ Ìμ μ É ³ Bs 0 B 0 s Ô± - ³ É CDF [397]. ˆÉ ±, ² Ö Î ˆŸˆ μ ² É ±μ μ μ μ ± μ μ Ë ± μ Éμ É μ μ² É Í μ ÒÌ ²Ö ˆŸˆ μé μ ˲ μ μ Ë ± ± ±μ ² Éμ μ μ μ μ² μí μ μ ÊÎ É Ö É ± Ì Ô± ³ É Ì ³ μ μ μ Ê μ Ö, ± ± ² μ ± Ì CP- ÊÏ ÕÐ Ì μ ± μ μ K + π + ν ν, K 0 π 0 ν ν [398], É ± Í μ Ò μ ± ±μ ³Õμ μ Ô² ±É μ Ò ( μ É μ Ò) Ö Ì μ A e ± A NICA Å Ê ÊÐ ˆŸˆ ²ÖÉ É ±μ Ë ± ÉÖ ²ÒÌ μ μ. Ê ³ É ²Ó Ö, É É Î ± Ö Í ²Ó μ ±É NICA (Nuclotron based Ion Collider Facility,. 40) Å μ²êî Ê ± ²Ó μ Ëμ ³ Í μ Š ( Éμ³ Î ² ÉÊ É μ³ ³ ) μ Ô± ³ É ²Ó ÒÌ - ² μ μ ÖÎ ²μÉ μ ²Ó μ ³μ É ÊÕÐ Š -³ É, μ- ± μö ² Ö ³ Ï μ Ë Ò ± É Î ±μ Éμα Ë μ μ ³³Ò Š (. 22) Éμ²± μ ÖÌ ÉÖ ²ÒÌ μ μ ( ³., ³, [399Ä402]). ² ÉÓ Ô ±μ²² NICA ( s NN 5 ƒô ) Î É É Ö μ μ μ É μ Å μ Î É ²Ó μ, Î ³ Ô Ö LHC, μ ±μ ± ± μμé É É Ê É Éμ Ô (. 22), ±μéμ μ ²μÉ μ ÉÓ μ μ ³μ- ³ É Ì Ò³μ Ö μ É Ö ³ ± ³ ²Ó μ. ÔÉμ³ μ Ô Ì ³ É Î ± μ ±μ³ ² ± NICA É Éμ μ Éμ Ë - ± Ò μ± Ì Ô ˆŸˆ

46 ˆŸˆ Š ˆŒ œ ˆ ˆŠ Œ ˆ 677 μ Ö É ³ ³ É ³ ± ³ ²Ó Ò μ Ñ ³ μ É É - ³ ³ Ï μ Ë Ò ± ±- μ μ ³ É (Ë Ò μ ÊÐ É μ Ö μ μ ± ±μ - ²Õμ μ ). ² ÉÓ Ô NICA μé± Ò É μ ÉÊ ± - ² Ê ³ ± ³ ²Ó μ Ò μ±μ ²μÉ μ É μ μ ³ É ² μ Éμ ÒÌ Ê ²μ ÖÌ [182, 184, 403Ä406]. Œ μ ±É NICA ±²ÕÎ É Ö μ É ÉμÎ μ ² É ²Ó ÒÌ ÔÉ. - Ò ² Ò (2016Ä2023.) Å ÔÉμ μ μ Ê ±μ É ²Ó μ- É ±Éμ - μ μ ±μ³ ² ± NICA, μ μ Ô± ²Ê É Í Õ μ ±μ²² É ±Éμ μ μ μ ±É ÒÌ ³ É μ. ²Ó Ï ³ Î Ë ±μ ˆŸˆ Ê É μ ÉμÖÉÓ Éμ³, ÎÉμ Ò Ê²ÓÉ É ³ μ μ ² μ ÒÌ ² μ ³ ±- ³ ²Ó μ μ² μ ³ ÉÓ μé ÉÒ É Ï μ μ Ò, ±μéμ- ÒÌ Ò² ʳ Ò ±μ³ ² ±. ±μ Î μ³ Éμ μ Ê É μ²êî ÉÓ μ Ï μ μ ÊÕ Ëμ ³ Í Õ, ±μéμ Ö μ μ² É ²ÊÎÏ μ ÖÉÓ ËÊ ³ - É ²Ó Ò μ μ Ò Š Å μ ³ μ É μ ²Ó ÒÌ ³μ É. ² Ï ³Ó ² É, μ± Ê É μ ÉÓ Ö ±μ³ ² ± NICA ³ μ- μëê ±Í μ ²Ó Ò É ±Éμ MPD, ˆŸˆ ² Ê É Ö μ Ô± - ²Ê É Í Õ Ê É μ ± BM@N ( μ Ö ³ É Ö Ê±²μÉ μ ). É Ê É - μ ± [407Ä410] Éμ²Ó±μ μ Ð É μ Ò Ê²ÓÉ ÉÒ É ³ É Î ±μ³ ² μ ²μÉ μ μ μ ³ É, μ μ μ² É μé Ê ± ³ μ É Í Ò μ ÒÉ μéò μ μ ² É, ±μéμ Ò, Ê ²μ μ, Ê- É μ Ìμ ³ Éμ μ É ² Í μ ±É NICA. ² Ê É μé³ É ÉÓ, ÎÉμ μé Ê ± μ É ÕÉ ÔÉμÉ μ ÒÉ, ÊÎ É ÊÖ É ± Ì Ô± ³ - É Ì μ ² É ²ÖÉ É ±μ Ë ± ÉÖ ²ÒÌ μ μ, ± ± ALICE ( ³., - ³, [411, 412]) μ²óïμ³ μ μ³ ±μ²² LHC STAR ( ³., - ³, [413, 414]) ±μ²² ²ÖÉ É ± Ì ÉÖ ²ÒÌ μ μ (RHIC). μ- ³ ³μ ÔÉμ μ ˆŸˆ ÊÎ É Ê É μ μéμ ± μ μ μ Ô± ³ É CBM (Compressed Baryonic Matter) μ ² μ Õ ²μÉ μ μ μ ³ É Ê ±μ É ²Ó μ³ ±μ³ ² ± GSI ( ³., ³, [415Ä417]). μ±μ μ Ê - É Ö μ ³³ ² μ μ μ μ Ë ± ±μ²² NICA, ±μéμ Ö É ± ³ É ²Ê μ± É Í. ³± Ì ÔÉμ μ ³³Ò ² μ μ μ Í ² μ μ μ É ±Éμ SPD ²Ö ÔÉ Ì ² - μ ( ³., ³, [418]) ˆŸˆ ² μ ÖÌ É Ê±ÉÊ Ò Ê±²μ μ μ μ Š. μéò ÔÉμ μ ² É Î ² Ó Ê ³μ³ É Ê ± Ì μí ±²μÉ μ Ÿ μ μ² ÕÉ Ö ( ²Ê μ ËÊ ³ É ²Ó μ μ É ) μ Ó. μ É ÉμÎ μ Ê μ³ö ÊÉÓ, ÎÉμ Ò μ Ò μéò ÔÉμ μ Ê ±μ - É ²Ö μ ÒÉ Ì μ Ê Ê μ³ê Ê Ê μ³ê ʱ²μ - ʱ²μ μ³ê Ö Õ Ò² μ± ² μ ÉÓ μ μ ÒÌ Í μ ³³ É ²Ó μ μ ³μ- É Ö Å Ö μ Ö ³μ ÉÓ Ö ÒÌ ² Ì μéμ Î ± Ö - É μ ÉÓ Ò μ± Ì Ô ÖÌ (c³., ³, [419, 420]) Ì μí ±²μÉ μ Ò²μ μ Ê μ Ö ² ± Ê Ê μ μ Ò Ö - É μ μ Ö, ±μéμ μ Ò²μ É É μ μ. ˆ. ²μÌ Í Ò³ μ μ

47 678 ŸŠ.., Š ˆ.. É ² μ ÊÐ É μ Ö Ë²Ê±Éμ μ Š˲ʱÉÊ Í ²μÉ μ É Ö μ μ Ð É Å μ ² É É ²μ Ì ±É Ò³ ²Ö ²ÖÉ É- ±μ Ö μ Ë ±. μ Ò²μ É μ μ ± ± μé± ÒÉ ( ³., - ³, [8]). ² μ ÖÌ μí μ Ö ± π- K-³ μ μ η-³ μ Ö μ ³ Ï Ò²μ μ Ê μ Ö ² Í Éμ μ μ Î μ É Ö ( ³., ³, [421, 422]). μ± μ É ÔÉμ μ ² É μî Ó - Î É ² ( ³., ³, [9]), Ê μ³ö ³ Ó Éμ²Ó±μ Ê ± ²Ó Ò μéò μ ³Õμ μ³ê ± É ² Ê [423]. μ Ö ˆŸˆ ² Ò³ É ÊÕÐ ³ ² Í ³ ÔÉμ μ ² Ö Ö ²ÖÕÉ Ö ÊÎ É ± Ô± ³ Éμ COMPASS, BES-III, PANDA, É ± ËÊ ³ É ²Ó ÒÌ μé μ Ë ± (ʲÓÉ Ìμ²μ ÒÌ) É μ μ μ Éμ- É μ μ Ë ± ³. ˆ. Œ. ± ³μ μ μ³ ±Éμ ˆ -2Œ ( ³., ³, [207, 424, 425]). ÊÎ Ö μ ³³ Ô± ³ É COMPASS ( Ê ±μ É ²Ö SPS ) ±²ÕÎ É Ö ÊÎ ( ÉÊ É μ ) Š É Ê±ÉÊ Ò μ- μ Å μ μ Ð ÒÌ ËÊ ±Í ² Ö Éμ μ, μ²ö μ ÒÌ É Ê±- ÉÊ ÒÌ ËÊ ±Í, μ²ö Ê ³μ É μ μ ± μ μ, Ëμ ³Ë ±Éμ μ μ μ É.. Å μ μ É ³ É Î ±μ μ ² μ Ö Ï μ±μ μ ±É - ±²Õ ÒÌ μ²ê ±²Õ ÒÌ μí μ Ö Ö ³Õμ μ μ μ μ²ö μ ÒÌ μ ÒÌ ³ Ï ÖÌ. ÔÉÊ μ ³³Ê É ± Ìμ ÖÉ μéò μ ² Ê ±Í ³ ±μ (. 41), Ë ±Í μ ÒÌ μí μ, μ ± μ ÒÌ Ö ÒÌ μ ÉμÖ ± ±μ ²Õμ μ, Éμ³ Î ² μ Ð Ì. 41. Ì ³ Ê É μ ± COMPASS ( ÌÊ); ³³Ò ÔËË ±É ³ ±μ, μ μ- ²ÖÕÐ ³ ÉÓ μ²ö Ê ³μ ÉÓ μ μ ( Ê)

48 ˆŸˆ Š ˆŒ œ ˆ ˆŠ Œ ˆ É μ ± BES-III ( ÌÊ) Ì ³ Ê É μ ± PANDA ( Ê) ÉÖ ²Ò ± ± ( ³., ³, [426Ä430]). Œ μ ÔÉ Ì Î Ò² ²μ Ò ±μ²² μ Í μé Ê ± ³ ˆŸˆ. μ μ Í ²ÓÕ Ô± ³ É BES-III (. 42, ÌÊ) Ô² ±É μ μ É μ μ³ ±μ²² BEPC-II ( ± ) Ö ²Ö É Ö μ ÉμÎ ÒÌ -

49 680 ŸŠ.., Š ˆ.. ³ μ ² É μ Ö É Ê-² Éμ μ μ μ Î ³μ Ö, μ ± Ô± μé Î ± Ì μ ÉμÖ ( ²Õ μ²ò, Ò, ³Ê²ÓÉ ± ± ) É.. Ê ³ - É ²Ó Ö Í ²Ó ÔÉ Ì ² μ Å Í μ Ö μ ± ± Š É É μ ³μ ² ² Éμ ÒÌ Ì μî μ ÒÌ ³ μ μ ( ³., - ³, [154, 431Ä433]). ²Ó Ï ÊÎ Ô± μé Î ± Ì μ ÉμÖ Ö μ ³ É É Ê±- ÉÊ Ò Ê±²μ μ ² Ê É Ö Ô± ³ É PANDA (. 42, Ê) Ê ±μ- É ²Ó μ³ ±μ³ ² ± FAIR ( ³., ³, [434Ä436]). ÉμÖÐ ³Ö ÊÉ μéò μ μ μéμ ± ÔÉ Ì Ô± ³ Éμ. ³. ˆ. Œ. ± ³ Ê²Ó μ³ ±Éμ ˆ -2Œ É Ö Ï - μ±μ³ ÏÉ Ö μ ³³ [425, 437] ËÊ ³ É ²Ó ÒÌ ±² ÒÌ - ² μ [204, 438, 439] É μ ÒÌ Êα Ì (. 43), É ± Î ÉÒ ±É Ò μéò μ μ Õ É μ μ ÉμÎ ± É μ μ μ- μ μ μ±μ² Ö [209, 440]. ± ³ μ μ³, Î ˆŸˆ μ ² É ÉÊ É μ ÉÊ - É μ Š Å μ² μí μ ÊÎ É ³ Ê μ ÒÌ μ² ±É - ÒÌ Ô± ³ É Ì, Í ² ÒÌ ² μ μ μ, Ö μ - μ μ É Ê±ÉÊ Ò ²Ó μ ³μ É ÊÕÐ Ì Î É Í (É ± Ì ± ± COMPASS, BES-III, PANDA.); μ μ² ËÊ ³ É ²Ó ÒÌ ² μ μ ² μ²μ ±É μ³ É μ Êα Ì ³ Ê²Ó μ μ ±Éμ ˆ -2Œ. μ²ó ÊÕÉ Ö ²Ö Ï Ö ± ± ËÊ ³ É ²Ó ÒÌ, É ± ±² ÒÌ Î